Τι θα συνέβαινε αν η διακυβέρνηση του κόσμου είχε θηλυκά χαρακτηριστικά; Σε αυτό το συχνά επαναλαμβανόμενο υποθετικό ερώτημα βασίστηκε ο μεγάλος κύκλος εκθέσεων «Κι’ αν οι γυναίκες κυβερνούσαν τον κόσμο;» (εμπνευσμένος από το ομώνυμο έργο σε νέον της Yael Bartana «What if Women Ruled the World?») που εδώ και έναν χρόνο έχει «καταλάβει» το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ) και έχει προσελκύσει χιλιάδες επισκέπτες.
Μέσα από 20 ξεχωριστές εκθέσεις αποκλειστικά αφιερωμένες στο καλλιτεχνικό έργο 43 γυναικών ή καλλιτεχνών που αυτοπροσδιορίζονται ως θηλυκότητες, το ΕΜΣΤ θέτει καίρια ερωτήματα, στρέφεται στην αποκατάσταση ανισοτήτων μέσα στην ίδια την κυρίαρχη ιστορία της τέχνης, που για χρόνια περιθωριοποίησε ή κατέστησε αόρατες τόσες γυναίκες δημιουργούς και παίρνει θέση σε ένα κεφαλαιώδες ζήτημα που αντιμετωπίζουν όλα τα μουσεία στις μέρες μας: Την υποεκπροσώπηση των γυναικών και την επιτακτική ανάγκη ανάληψης δράσης για την έμφυλη ισότητα.
Καθώς αυτός ο σημαντικός κύκλος εκθέσεων βαίνει προς το τέλος του, το ΕΜΣΤ διοργανώνει ένα εορταστικό διήμερο, το Σάββατο 14 και την Κυριακή 15 Δεκεμβρίου με μία νέα έκθεση, περφόρμανς, συναυλία, μουσική και προβολές. Όλες οι εκδηλώσεις είναι δωρεάν.
Αναλυτικά το πρόγραμμα του διημέρου:
ΣΑΒΒΑΤΟ 14 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 3.00 μ.μ. – 3.00 π.μ.
ΜΙΑ ΝΥΧΤΑ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ (FAUX FINISSAGE)
-3.00 μ.μ ΕΝΑΡΞΗ
ΕΓΚΑΙΝΙΑ της ατομικής έκθεσης «Πορτρέτα» της Maria Cyber
2ος όροφος
Για το κλείσιμο της σειράς εκθέσεων «Κι’ αν οι γυναίκες κυβερνούσαν τον κόσμο;» το ΕΜΣΤ παρουσιάζει την πρώτη μουσειακή έκθεση της Μαρίας Κατσικαδάκου (γνωστή ως Maria Cyber), ιστορικής μορφής στην κουίρ σκηνή της Aθήνας. Η έκθεση «Maria Cyber – Portraits» συγκεντρώνει μια επιλογή εικόνων από το φωτογραφικό της αρχείο, που καταγράφει τη λεσβιακή ζωή στις δεκαετίες του 1990, 2000 και 2010. Τα πορτρέτα της απαθανατίζουν προσωπικές στιγμές ανάμεσα σε φίλες και ερωτικές συντρόφους. Πολλές είναι παιγνιώδεις, υπονομεύοντας τις παραδοσιακές αντιλήψεις περί φύλου και εξουσίας, ενώ άλλες απεικονίζoυν χαλαρές, ανεπιτήδευτες στιγμές ή διαπεραστικά, ευθύβολα βλέμματα στην κάμερα, πάντα με μια αίσθηση σεβασμού προς τις γυναίκες που φωτογραφίζει. Υιοθετώντας στενά καρέ και κοντινά πλάνα, η Maria Cyber εστιάζει κυρίως στα άτομα παρά στον περιβάλλοντα χώρο, δημιουργώντας μια αίσθηση εγγύτητας, σύνδεσης και οικειότητας. Όπως περιγράφει η ίδια τη διαδικασία της: «Δεν αποτυπώνω το πρόσωπο- αποτυπώνω την ψυχή σε μία από τις εκφράσεις της». Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 26 Ιανουαρίου.
-4.00 μ.μ. – 10.00 μ.μ.
GRACE SCHWINDT When We Move [Όταν κινούμαστε]
6ωρη περφόρμανς σε όλο το κτίριο, σε ανάθεση του EΜΣΤ
Κοστούμια: Grace Schwindt και Χάρης Μητσιόπουλος
Μουσική: Nίκος Ντουνούσης
Η περφόρμανς της Grace Schwindt κινείται μεταξύ θεάτρου, χορού και εικαστικών τεχνών. Το When We Move (2024) δημιουργεί μια εμπειρία χρόνου που διακόπτει την συνήθη διαδρομή πλοήγησης στο μουσείο και πυροδοτεί την δυναμική των απροσδόκητων συναντήσεων. Αφετηρία και «έδρα» της περφόρμανς είναι το τμήμα του κτιρίου με τις κυλιόμενες σκάλες. Το κοινό καλείται να βρει τις δικές του διαδρομές μέσα στο μουσείο για να συναντήσει τις περφόρμερ και την παρέμβαση της καλλιτέχνιδας στο μουσείο, η οποία έχει δημιουργηθεί ως απάντηση στο ερώτημα «Κι αν οι γυναίκες κυβερνούσαν τον κόσμο;», τον τίτλο του κύκλου εκθέσεων αφιερωμένες αποκλειστικά σε γυναίκες δημιουργούς, που φτάνει στο τέλος της μετά από ένα έτος.
-10.00 μ.μ. – 11.00 μ.μ.
CÉLINE GILLAIN
Ζωντανή συναυλία με κομμάτια από το πρόσφατο άλμπουμ της, MIND IS MUD
Ισόγειο
Η Céline Gillain θα παρουσιάσει ένα ζωντανό σετ με κομμάτια από το τελευταίο άλμπουμ της, «Mind is Mud» το οποίο διερευνά τη δύναμη του ρυθμού και της χορευτικής πίστας ως γόνιμου πεδίου για νέες ιδέες και αφηγήσεις.
-11.00 μ.μ. – 1.00 π.μ.
Fo (aka Φώφη Τσεσμελή) DJ SET
Ισόγειο
Η Φώφη Τσεσμελή (aka Fo) είναι DJ, δημοσιογράφος, consultant και curator με μακρά πορεία και εξειδίκευση στην ηλεκτρονική μουσική. Είναι η ιδρύτρια του HER project, μιας πλατφόρμας για την ενδυνάμωση των θηλυκοτήτων και υποεκπροσωπούμενων ομάδων στη μουσική και μία από τις directors του αθηναϊκού chapter του shesaid.so, της αναγνωρισμένης, παγκόσμιας κοινότητας θηλυκοτήτων από όλο το φάσμα της μουσικής βιομηχανίας.
-1:00 π.μ. – 03.00 π.μ.
ΝΥΚΤΕΡΙΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΒΟΛΩΝ
Με φιλμ των Bertille Bak, Νan Goldin Tracey Moffatt, Penny Siopis κ.ά.
Αίθουσα προβολών μεσοπατώματος
ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1:00 μ.μ. – 7:00 μ.μ.
-1:00 μ.μ. & 4:00 μ.μ.
Ποτέ νά μή ρίχνομε πέτρες χορίς λόγο*
Συμμετοχική μουσική περφόρμανς από την Αναστασία Κότσαλη και τον Μιχάλη Καλκάνη μέσα στην έκθεση της Χρύσας Ρωμανού. (*Ο τίτλος προέρχεται από παιδική ζωγραφιά της Χρύσας Ρωμανού, τα ορθογραφικά λάθη είναι δικά της).
4ος όροφος
Η μεσόφωνος Αναστασία Κότσαλη και ο μουσικός Μιχάλης Καλκάνης προσκαλούν το κοινό σε μια συμμετοχική μουσική περφόρμανς. Μια φούγκα μουσικού κολάζ/ντεκολάζ – με κοντραμπάσο και φωνή – και μια εμπειρία τραγουδιού με συμμετοχή του κοινού, με το τετράπτυχο melodies του Μιχάλη Καλκάνη, «Never throw stones without reason» [Ποτέ νά μή ρίχνομε πέτρες χορίς λόγο] (sic). Τα όρια μεταξύ των χώρων χάνονται, όπως ακριβώς και στα έργα της Χρύσας Ρωμανού, όπου συνυπάρχουν η παράλογη κανονικότητα, το comme-il-faux παράδοξο, τα ψηλά τακούνια, το κολάζ, το ντεκολάζ, τα ζωδιακά σύμβολα και άλλες ετερόκλητες αναφορές. Σταδιακά δημιουργείται ένα μουσικό παλίμψηστο με επαναλαμβανόμενα ρυθμικά μοτίβα, στο τέλος του οποίου το κοινό και οι ερμηνευτές δημιουργούν μια pop-up περφόρμανς μουσικής δωματίου. Τα κοστούμια είναι του ελληνικού οίκου 240791 της Ελένης Καββάδα.
-2.00 μ.μ. & 5:00 μ.μ.
Πρώτη Προβολή «Γυναίκες στον χρόνο» (2024) από το Save the Dates, ένα οπτικοακουστικό αρχείο για τη σύγχρονη τέχνη
Αμφιθέατρο EMΣT
Ειδική προβολή, που δημιουργήθηκε για το κλείσιμο του εκθεσιακού κύκλου «Κι αν οι γυναίκες κυβερνούσαν τον κόσμο;» και η οποία περιλαμβάνει αποσπάσματα συνεντεύξεων με 30 εμβληματικές καλλιτέχνιδες από το Save the Dates, όπως μεταξύ άλλων οι Marina Abramović, Ghada Amer, Sophie Calle, Nan Goldin, Mona Hatoum, Annette Messager, Ελένη Μυλωνά, Shirin Neshat, Μαρία Παπαδημητρίου, Λήδα Παπακωνσταντίνου, Χρύσα Ρωμανού, Penny Siopis και Kiki Smith. Μέσα από τη μονταρισμένη σεκάνς ξεδιπλώνεται μια ανοιχτή αφήγηση που αγγίζει ζητήματα φύλου, ταυτότητας, πολιτικής, μνήμης και οικολογίας.
-6.00 μ.μ.
It Starts with a Question [Αρχίζει με ένα ερώτημα], επιτελεστική μουσική ομιλία από τη Céline Gillain
Ισόγειο
Η περφόρμανς αυτή είναι ένας φόρος τιμής σε όλες τις καλλιτέχνιδες που συμμετείχαν κατά τη διάρκεια του τετραμερούς, ετήσιου εκθεσιακού κύκλου. Για τον σκοπό αυτόν, η Céline Gillain αναλαμβάνει τον ρόλο της αφηγήτριας σε μια υβριδική ομιλία που ανατρέπει την παραδοσιακή μορφή της διάλεξης, με πολιτικούς και προσωπικούς στοχασμούς, αυτομυθοπλασία και καυστικά ευφυολογήματα. Διερευνώντας την ιδέα της γυναικείας συγγενικότητας, το «It Starts with a Question» εξετάζει το πώς το έργο και η δραστηριότητα των σύγχρονων καλλιτέχνιδων είναι στενά συνυφασμένα με την ιστορία εκείνων των γυναικών που χάραξαν τον δρόμο γι’ αυτές.
