Επιστήμονες ανακάλυψαν ένα βρύο της ερήμου που μπορεί να επιβιώσει σε συνθήκες που μοιάζουν με τον πλανήτη Άρη, όπως ακραίο ψύχος, ξηρασία και υψηλά επίπεδα ακτινοβολίας. Το βρύο αυτό, που ονομάζεται Syntrichia caninervis, ζει σε σκληρά περιβάλλοντα σε ολόκληρο τον πλανήτη, από την έρημο Μοχάβε μέχρι την Ανταρκτική. Τώρα, μια νέα μελέτη διαπιστώνει ότι το φυτό αυτό θα μπορούσε να επιβιώσει σε ακόμη πιο δύσκολες συνθήκες που μοιάζουν με τον πλανήτη Άρη.
Πρόκειται για την πρώτη μελέτη που εξετάζει την επιβίωση ολόκληρων φυτών σε ένα τέτοιο περιβάλλον, ενώ εστιάζει και στις δυνατότητες καλλιέργειας φυτών στην επιφάνεια του πλανήτη και όχι σε θερμοκήπια.
«Η μελέτη μας δείχνει ότι η περιβαλλοντική ανθεκτικότητα του S. caninervis είναι ανώτερη από ορισμένους εξαιρετικά ανθεκτικούς στο στρες μικροοργανισμούς όπως τα βραδύπορα», έγραψαν οι ερευνητές της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών (CAS) στη μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «The Innovation».
Στη μελέτη της, η ομάδα περιγράφει πώς το βρύο της ερήμου όχι μόνο επέζησε αλλά ανέκαμψε γρήγορα από σχεδόν πλήρη αφυδάτωση. Μπόρεσε επίσης να αναγεννηθεί υπό κανονικές συνθήκες ανάπτυξης αφού πέρασε έως και πέντε χρόνια στους -80C και έως και 30 ημέρες στους -196C, και μετά από έκθεση σε ακτίνες γάμμα.
Στη συνέχεια, η ομάδα δημιούργησε μια διάταξη που είχε παρόμοιες πιέσεις, θερμοκρασίες, αέρια και υπεριώδη ακτινοβολία με τον Άρη. Διαπίστωσε ότι τα βρύα επιβίωσαν σε αυτό το περιβάλλον και μπόρεσαν να αναγεννηθούν υπό κανονικές συνθήκες ανάπτυξης, ακόμη και μετά από επτά ημέρες έκθεσης. Η ομάδα παρατήρησε επίσης ότι τα φυτά που είχαν αποξηρανθεί πριν από μια τέτοια έκθεση τα πήγαιναν καλύτερα.
«Ατενίζοντας το μέλλον, αναμένουμε ότι αυτό το πολλά υποσχόμενο βρύο θα μπορούσε να μεταφερθεί στον Άρη ή στο φεγγάρι για να δοκιμαστεί περαιτέρω η δυνατότητα αποικισμού και ανάπτυξης φυτών στο διάστημα», έγραψαν οι ερευνητές.
Ο Στιούαρτ ΜακΝτάνιελ, ειδικός στα βρύα στο Πανεπιστήμιο της Φλόριντα, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη, δήλωσε ότι η νέα μελέτη έχει ορισμένα πλεονεκτήματα αλλά και περιορισμούς.
«Αυτά τα πειράματα αποτελούν ένα σημαντικό πρώτο βήμα, αλλά δεν δείχνουν ότι τα βρύα θα μπορούσαν να αποτελέσουν σημαντική πηγή οξυγόνου σε συνθήκες Άρη, ούτε ότι θα μπορούσαν να αναπαραχθούν και να πολλαπλασιαστούν» δήλωσε.
Η Άγκατα Ζουπάνσκα από το Ινστιτούτο SETI πρόσθεσε ότι η μελέτη δεν εξέτασε τον αντίκτυπο της σωματιδιακής ακτινοβολίας.
«Κατά τη γνώμη μου, πλησιάζουμε στην καλλιέργεια φυτών σε εξωγήινα θερμοκήπια, και τα βρύα σίγουρα έχουν μια θέση σε αυτά», είπε. «Ωστόσο το να λέμε ότι τα βρύα, ή οποιοδήποτε άλλο πρωτοποριακό είδος, είναι έτοιμα να αναμορφώσουν τον Άρη ή οποιονδήποτε άλλο εξωγήινο πλανήτη, είναι υπερβολικό» σημείωσε.
Ο Δρ. Γουίγκερ Γουέιμλινκ του Πανεπιστημίου Wageningen, αναφέρθηκε στο γεγονός ότι οι θερμοκρασίες στον κόκκινο πλανήτη σπάνια ξεπερνούν το μηδέν, καθιστώντας αδύνατη την ανάπτυξη φυτών σε εξωτερικούς χώρους, ενώ επισήμανε ότι οι ερευνητές δεν χρησιμοποίησαν έδαφος που μοιάζει με του Άρη.
«Τα βρύα επιβίωσαν στις συνθήκες Άρη για μέγιστο διάστημα μερικών ημερών και στη συνέχεια αναγεννήθηκαν υπό γήινες συνθήκες σε άμμο», είπε. «Αυτό, δεν αποδεικνύει ότι μπορούν να αναπτυχθούν σε συνθήκες Άρη» σημείωσε.
Ωστόσο, ο καθηγητής Έντουαρντ Γκουίναν του Πανεπιστημίου Villanova στις ΗΠΑ χαρακτήρισε τα ευρήματα της μελέτης εντυπωσιακή.
«Αυτό το ακραία ανθεκτικό βρύο θα μπορούσε να είναι ένα πολλά υποσχόμενο πρωτοπόρο φυτό για τον αποικισμό του Άρη», είπε, αν και σημείωσε ότι το φυτό θα χρειαστεί νερό για να αναπτυχθεί.
«Έχουμε ακόμη πολύ δρόμο να διανύσουμε. Αλλά αυτό το ταπεινό βρύο της ερήμου προσφέρει ελπίδες για την κατοίκηση μικρών τμημάτων του Άρη στο μέλλον» κατέληξε ο ερευνητής.
