Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Σαν Φρανσίσκο ανέπτυξαν έναν πιο ακριβή τρόπο να καταπραΰνουν τη φλεγμονή που δημιουργείται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται σε υγιείς ιστούς του οργανισμού. Συγκεκριμένα, δημιούργησαν συνθετικά Τ-λεμφοκύτταρα που λειτουργούν ως ανοσολογικοί «διαιτητές» καταπραΰνοντας τις υπερβολικές ανοσολογικές αντιδράσεις. Η νέα προσέγγιση θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την αποτροπή απόρριψης μοσχευμάτων, όπως τα κύτταρα των νησίδων παγκρέατος, τα οποία μερικές φορές χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 1. Με αυτόν τον τρόπο, οι λήπτες δεν θα χρειάζεται να λαμβάνουν δυνατά ανοσοκατασταλτικά φάρμακα.
«Αυτή η τεχνολογία μπορεί να επαναφέρει το ανοσοποιητικό σύστημα σε ισορροπία», δήλωσε ο Γουέντελ Λιμ, καθηγητής κυτταρικής και μοριακής φαρμακολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σαν Φρανσίσκο και συν-ανώτερος συγγραφέας της εργασίας, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science.
«Το βλέπουμε ως μια πιθανή πλατφόρμα για την αντιμετώπιση όλων των ειδών δυσλειτουργίας του ανοσοποιητικού» πρόσθεσε.
Ο Λιμ και οι συνεργάτες του εμπνεύστηκαν την ιδέα τους από τα «κατασταλτικά κύτταρα», τα οποία είναι τα φυσικά «φρένα» του ανοσοποιητικού συστήματος. Ήθελαν να επωφεληθούν από τη δύναμη αυτών των κυττάρων για να μετριάσουν τις ανοσολογικές αποκρίσεις, όπως η φλεγμονή. Ωστόσο, τα κατασταλτικά κύτταρα δεν μπορούν πάντα να σταματήσουν μια επικίνδυνη ανοσοαπόκριση. Στον διαβήτη τύπου 1, για παράδειγμα, το ανοσοποιητικό σύστημα καταστρέφει τα κύτταρα των νησιδίων του παγκρέατος, παρουσία των κατασταλτικών κυττάρων.
Η ομάδα προσάρμοσε τις αντιφλεγμονώδεις ικανότητες των κατασταλτικών κυττάρων ώστε να λειτουργούν σε κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος CD4. Αυτά είναι τα ίδια κύτταρα που χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία κυττάρων CAR T. Στη συνέχεια, τα «εξόπλισαν» με έναν μοριακό αισθητήρα για να τα καθοδηγήσει στον ιστό-στόχο τους στο σώμα.
Τι έδειξαν τα πειράματα για τον διαβήτη τύπου 1
Οι επιστήμονες προσάρμοσαν μια σειρά ανοσολογικών «διαιτητών» ώστε να αναζητήσουν κύτταρα νησίδων παγκρέατος και στη συνέχεια να παράγουν TGF-Beta και CD25, μόρια που μπορούν να περιορίσουν τα «φονικά Τ κύτταρα». Εισήγαγαν τα τροποποιημένα κύτταρα σε ποντίκια που είχαν υποβληθεί σε μεταμόσχευση ανθρώπινων κυττάρων των νησίδων του παγκρέατος, διαμορφώνοντας τη θεραπεία για τον διαβήτη τύπου 1. Τα κύτταρα εντόπισαν τα ευάλωτα κύτταρα των νησίδων και απέτρεψαν τα φονικά Τ κύτταρα από το να επιτεθούν, με αποτέλεσμα να σωθούν τα κύτταρα των νησίδων.
«Θα άλλαζε τη ζωή για τα άτομα με διαβήτη τύπου 1 εάν μπορούσαν να αποκτήσουν νέα κύτταρα νησίδων χωρίς να χρειάζεται να λαμβάνουν ανοσοκατασταλτικά ή καθημερινές ενέσεις ινσουλίνης», δήλωσε η Ώντρεϊ Πάρεντ, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο και συν-συγγραφέας της μελέτης.
Ο Λιμ οραματίζεται ένα μέλλον στο οποίο οι ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση οργάνων ή εκείνοι με αυτοάνοσα νοσήματα θα λαμβάνουν θεραπείες που θα στοχεύουν συγκεκριμένες περιοχές του σώματος όπου το ανοσοποιητικό σύστημα έχει απορρυθμιστεί. Αυτό θα μπορούσε να αποτρέψει τις σημαντικές παρενέργειες από τα γενικά ανοσοκατασταλτικά καθώς και τις λοιμώξεις και τους καρκίνους που προκύπτουν όταν το ανοσοποιητικό σύστημα απορρυθμιστεί πλήρως.
Η νέα τεχνολογία θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί για τη βελτίωση των θεραπειών με κύτταρα CAR T για τον καρκίνο, έτσι ώστε να επιτίθενται μόνο σε όγκους και όχι σε υγιή ιστό.