Η πρωτεΐνη MYC αποτελεί μέρος της υγιούς κυτταρικής δραστηριότητας βοηθώντας στην καθοδήγηση της διαδικασίας της μεταγραφής, κατά την οποία οι γενετικές πληροφορίες μετατρέπονται από το DNA σε RNA και, τελικά, σε πρωτεΐνες. Όταν όμως αναπτύσσονται καρκινικά κύτταρα, η εν λόγω πρωτεΐνη υπερδραστηριοποιείται και απορρυθμίζεται. Επιπλέον, η MYC είναι μια άμορφη χωρίς συγκεκριμένη δομή πρωτεΐνη και ως εκ τούτου δύσκολο να στοχευθεί.
Ωστόσο, μια ομάδα από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Ρίβερσαϊντ (UCR) κατάφερε να αναπτύξει ένα πεπτίδιο που δεσμεύεται απευθείας με τη MYC και τη βοηθά να επαναρυθμιστεί.
«Η MYC λειτουργεί λιγότερο σαν τροφή για τα καρκινικά κύτταρα και περισσότερο σαν ένα στεροειδές που επιταχύνει την ταχεία ανάπτυξη του καρκίνου», εξηγεί ο βιοχημικός Μιν Σουέ, από το UCR. «Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η MYC είναι ένοχη για το 75% όλων των περιπτώσεων καρκίνου», προσθέτει.
Οι ερευνητές μπόρεσαν να μελετήσουν τις μικρές ποσότητες δομής της MYC, προκειμένου να δημιουργήσουν μια βιβλιοθήκη πεπτιδίων που θα μπορούσαν να δεσμευθούν με αυτή τη δομή. Ένα πεπτίδιο συγκεκριμένα, το NT-B2R, αποδείχθηκε ιδιαίτερα ικανό να καταστείλει τη MYC.
Επιστήμονες κατάφεραν να καταστείλουν την πρωτεΐνη που ευθύνεται για το 75% των περιστατικών καρκίνου
(Min Xue/UCR)
Σε δοκιμές με καρκινικά κύτταρα του εγκεφάλου, το NT-B2R αποδείχθηκε ότι δεσμεύεται επιτυχώς με την MYC, αλλάζοντας τον τρόπο με τον οποίο τα κύτταρα ρυθμίζουν πολλά από τα γονίδιά του και μειώνοντας τελικά τον μεταβολισμό και τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων. Είναι σαν να δένεις τα χέρια κάποιου πίσω από την πλάτη του, εμποδίζοντάς τον να κάνει οτιδήποτε άλλο, λένε οι ερευνητές.
Σε προηγούμενη μελέτη τους οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι καθώς η δομή και το σχήμα των πεπτιδίων άλλαζαν, τα μόρια αυτά αλληλεπιδρούσαν καλύτερα με άμορφες πρωτεΐνες – όπως η MYC.
«Τα πεπτίδια μπορούν να λάβουν μια ποικιλία μορφών, σχημάτων και θέσεων. Από τη στιγμή που τα κάμπτεις και τα συνδέεις για να σχηματίσουν δακτυλίους, δεν μπορούν να αλλάξουν μορφή, οπότε στη συνέχεια μειώνεται η πιθανότητα τυχαίας δομής. Αυτό βοηθάει στη δέσμευση», λέει ο ερευνητής.
«Βελτιώσαμε την απόδοση δέσμευσης αυτού του πεπτιδίου σε σχέση με προηγούμενες εκδόσεις κατά δύο τάξεις μεγέθους. Αυτό μας φέρνει πιο κοντά στους στόχους μας για την ανάπτυξη φαρμάκων», σημειώνει ο Σουέ.
Οι ερευνητές τόνισαν ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα, αν και τα πρώτα αποτελέσματα είναι ελπιδοφόρα. Προς το παρόν το πεπτίδιο παραδίδεται μέσω λιπαρών σφαιρών που ονομάζονται νανοσωματίδια λιπιδίων , τα οποία όμως δεν είναι κατάλληλα για τη διανομή φαρμάκων.
Θα πρέπει επίσης να διεξαχθούν αυστηρές δοκιμές σε ανθρώπους, αλλά ίσως οι επιστήμονες να βρήκαν μια μέθοδο για να σταματήσουν έναν από τους τρόπους με τους οποίους ο καρκίνος καταλαμβάνει υγιείς βιολογικές διεργασίες προκειμένου να επιβιώσει.
«Η MYC αντιπροσωπεύει βασικά το χάος, επειδή δεν έχει δομή», λέει ο Σουέ.
«Αυτό και ο άμεσος αντίκτυπός της σε τόσους πολλούς τύπους καρκίνου την καθιστούν ένα από τα ιερά δισκοπότηρα της ανάπτυξης φαρμάκων κατά του καρκίνου. Είμαστε πολύ ενθουσιασμένοι που το βρήκαμε αυτό», καταλήγει ο ερευνητής.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό της Αμερικανικής Χημικής Εταιρείας Journal of the American Chemical Society.
