Καινοτόμες εφαρμογές έχει πλέον στη διάθεσή της η Ελληνική Ομάδα Διάσωσης (ΕΟΔ), μια ΜΚΟ η οποία δραστηριοποιείται εδώ και 31 χρόνια στην έρευνα και διάσωση με τα 34 παραρτήματά της και τους περισσότερους από 2.000 εθελοντές που διαθέτει σε όλη την Ελλάδα.
Οι δυνατότητες που προσφέρουν αυτά τα σύγχρονα τεχνολογικά μέσα για τον γρήγορο εντοπισμό των αγνοουμένων και την επιτυχή ολοκλήρωση των επιχειρήσεων παρουσιάστηκαν σε ημερίδα με θέμα « Καινοτόμες τεχνολογίες στην έρευνα και διάσωση» που πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, Μητροπολιτική Ενότητα Θεσσαλονίκης. Παράλληλα, στην ημερίδα παρουσιάστηκε φωτογραφικό υλικό που δεν έχει δει έως σήμερα το φως της δημοσιότητας, από απαιτητικές και υψηλού ρίσκου επιχειρήσεις διάσωσης στην Ελλάδα και το εξωτερικό, στις οποίες συμμετείχε στα 31 χρόνια λειτουργίας της η ΕΟΔ.
Χαιρετίζοντας την ημερίδα, ο αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης, Κώστας Γιουτίκας, σημείωσε ότι η ΕΟΔ στα 31 χρόνια λειτουργίας της έχει να επιδείξει ένα σπουδαίο έργο ανθρώπινης αλληλεγγύης, συμμετέχοντας σε επιχειρήσεις διάσωσης σε αεροπορικά ατυχήματα, όπως το C-130 το 1991 στην Όθρυ, το 1995 στην πολυήμερη έρευνα των δύο μαχητικών F-5 στη Χαλκιδική, στην έρευνα του χαμένου Yakovlev τον Δεκέμβριο του 1997 στα χιονισμένα Πιέρια, στην έρευνα και τον εντοπισμό των αγνοουμένων του ελικοπτέρου Σινούκ στη Χαλκιδική το 2004, στις πλημμύρες στη Θεσσαλία. Ο κ. Γιουτίκας δεν παρέλειψε να αναφέρει ότι η ΕΟΔ συμμετείχε σε αποστολές διάσωσης σε δεκάδες χώρες του εξωτερικού, με μία από τις πρόσφατες το 2023, όταν καταστροφικοί σεισμοί έπληξαν την Τουρκία, εγκλωβίζοντας μαζικά ολόκληρες οικογένειες στα συντρίμμια κτιρίων.
Αναδρομή στην ιστορία της διάσωσης
Ξεκινώντας από το 1955, ο υπεύθυνος εκπαίδευσης της ΕΟΔ, Ζαφείρης Τρόμπακας, έκανε μια αναδρομή στην ιστορία της διάσωσης, εστιάζοντας σε επιχειρήσεις διάσωσης σε μη αστικό περιβάλλον, όπου διαφαίνονται οι απαρχές της προσπάθειας. Παρουσιάζοντας ένα συγκλονιστικό φωτογραφικό οδοιπορικό επιχειρήσεων διάσωσης, σημείωσε ότι από αυτές βγήκαν εξαιρετικά συμπεράσματα σχετικά με την ψυχολογία του θύματος, του διασώστη, τον πόνο των κακώσεων, την υποθερμία και γενικά τις άμεσες ενέργειες που πρέπει να γίνουν για να βελτιστοποιηθεί η διάσωση.
Στο επίκεντρο της παρουσίασης βρέθηκαν και οι κρίσιμες λεπτομέρειες της συνεργασίας με τα εναέρια μέσα — ειδικά τα ελικόπτερα — και τα λάθη που έχουν καταγραφεί στην επιχειρησιακή εμπειρία του παρελθόντος.
«Το 2023 είχαμε τις πλημμύρες της Θεσσαλίας, όπου πραγματικά έγιναν πολλές αξιολογήσεις και κριτικές και πάνω σε αυτές τις αξιολογήσεις , έχουμε βελτιστοποιήσει και έχουμε κατασκευάσει νέα συστήματα και νέες καινοτόμες εφαρμογές που μπορούν να εφαρμοστούν στο μέλλον» ανέφερε ο κ. Τρόμπακας.
Παρουσιάζοντας την ΕΟΔ, η Φαίη Θώμογλου, μέλος του ΔΣ της ΕΟΔ, σημείωσε ότι η Ομάδα διαθέτει 34 παραρτήματα με περισσότερους από 2.000 εθελοντές και είναι πιστοποιημένη από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας. Ανέφερε επίσης ότι διαθέτει τμήματα ορεινής διάσωσης, υγρού στοιχείου, πρώτων βοηθειών, αντιμετώπισης καταστροφών, τηλεπικοινωνιών, κοινωνικών δράσεων, καθώς και τμήμα έρευνας σκύλων. Μάλιστα, έκανε ιδιαίτερη αναφορά στη Speedy, μία σκυλίτσα της ΕΟΔ που μετείχε στην αποστολή απεγκλωβισμού των σεισμόπληκτων στην Τουρκία.
Καινοτόμες τεχνολογίες που διευκολύνουν τον εντοπισμό αγνοουμένων
Πρωτοποριακές τεχνολογικές λύσεις που σχεδιάστηκαν για τις ανάγκες πραγματικών επιχειρήσεων παρουσίασε ο αναπληρωτής υπεύθυνος του Τμήματος Έρευνας, Τεχνολογίας και Τηλεπικοινωνιών της ΕΟΔ, Δημήτρης Ηλιάδης.
Πρόκειται για τέσσερις πρωτοποριακές κατασκευές που σχεδιάστηκαν με βάση τις επιχειρησιακές ανάγκες. Οι συσκευές αυτές είναι:
Φορητός αυτόνομος αναμεταδότης επικοινωνίας με τα αεροπορικά: Μία ελαφριά συσκευή-βαλίτσα που εξασφαλίζει τη συμβατότητα μεταξύ σωστικών μέσων και αεροπορικών δυνάμεων, ακόμα και σε περιπτώσεις πλήρους τηλεπικοινωνιακής κατάρρευσης.
Αναμεταδότης επικοινωνίας με τον στρατό: Ένας ειδικός αναμεταδότης που καλύπτει και τις εναέριες μονάδες του στρατού, λειτουργώντας σε διαφορετικό φάσμα συχνοτήτων.
Αυτόνομος μεταδότης θέσης (Tracker): Μια συσκευή 100 γραμμαρίων με GPS και πομπό UHF/VHF, που εκπέμπει τη θέση διασωστών ή οχημάτων, ακόμα και εκτός δικτύου κινητής τηλεφωνίας ή διαδικτύου.
Tracker-αναμεταδότης από drone ή ελικόπτερο: Μια συσκευή που λειτουργεί από υψόμετρο, ώστε να αναμεταδίδει το στίγμα της τροχιάς που λαμβάνει από τις εκπομπές των tracker, συλλέγοντας και αναμεταδίδοντας την κίνηση ομάδων και εναέριων μέσων, ακόμα και χωρίς σύνδεση στο διαδίκτυο.
Όπως ανέφερε ο κ. Ηλιάδης, οι κατασκευές αυτές σχεδιάστηκαν όχι για να αντικαταστήσουν τα υπάρχοντα δίκτυα, αλλά για να ενισχύσουν την επιχειρησιακή συνδεσιμότητα σε συνθήκες κρίσης, με δυνατότητα αποστολής εικόνας και δεδομένων στο Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων και Διαχείρισης Κρίσεων (ΕΣΚΕΔΙΚ) ή το τοπικό επιχειρησιακό κέντρο σε πραγματικό χρόνο. Η χρήση τέτοιων συστημάτων προσφέρει στο επιχειρησιακό κέντρο πλήρη εικόνα της επιχείρησης και επιτρέπει τον ακριβή εντοπισμό περιοχών που δεν έχουν ακόμα ερευνηθεί, αυξάνοντας τις πιθανότητες εντοπισμού επιζώντων.
Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας στο πλευρό της ΕΟΔ
«Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και η Μητροπολιτική Ενότητα Θεσσαλονίκης βρισκόμαστε στο πλευρό σας. Σας στηρίζουμε έμπρακτα και με τη διοργάνωση της σημερινής εκδήλωσης της Ελληνικής Ομάδας Διάσωσης. Αυτή η ημερίδα σήμερα είναι ένας ακόμη τρόπος για να σας ευχαριστήσουμε για ό,τι έχετε κάνει μέχρι σήμερα και ό,τι θα κάνετε στο μέλλον για όλους εμάς, για τον τόπο και την πατρίδα. Είναι η δυνατότητα να γνωρίσουμε τους αφανείς ήρωες που, με περίσσιο θάρρος και πάντα εθελοντικά, προστατεύουν το κορυφαίο δώρο της ζωής. Είναι όμως και μια πολύ σπουδαία ευκαιρία που προσφέρεται, μέσω αυτής της εκδήλωσης, για να επικοινωνήσετε τις γνώσεις που σας έχει δώσει η τεράστια εμπειρία σας στην αντιμετώπιση προβλημάτων και δυσχερειών που ανακύπτουν στις επιχειρήσεις διάσωσης. Τα τεχνικά μέσα που έχετε αναπτύξει για την επίλυση των προβλημάτων επικοινωνίας και συντονισμού στις κρίσιμες ώρες των επιχειρήσεων θα μπορούσαν να αποβούν σωτήρια, αυξάνοντας τις πιθανότητες για τον εντοπισμό ζωντανών σε επόμενες αποστολές διάσωσης», επισήμανε ο αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης κ. Γιουτίκας.