Η αμερικανική Γερουσία εγκρίνει σειρά μέτρων για την προστασία των παιδιών στο Διαδίκτυο και ειδικά σε ό,τι αφορά τη χρήση των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης και ουσιαστικά αποτελεί το πρώτο σημαντικό νομοθετικό κείμενο με στόχο τη σχετική ρύθμιση της βιομηχανίας τεχνολογίας στις ΗΠΑ.
Τι περιλαμβάνει το νομοθέτημα με βάση τις κυριότερες παρενέργειες που σημειώνονται στους ανήλικους χρήστες και πως αντέδρασαν οι κολοσσοί που κατέχουν τις σχετικές πλατφόρμες, κατά πόσο επιχειρείται κάτι ανάλογο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και ποια είναι τα νομικά και ιδίως τεχνολογικά όρια για να επιτευχθεί ένας έλεγχος του τοπίου πριν ξεφύγει τελείως η κατάσταση, είναι τα θέματα που εξετάζονται. Προσκεκλημένος είναι ο Τάσος Οικονόμου, διευθυντής του ertnews.gr, ειδησεογραφικού ιστότοπου της ΕΡΤ και δημοσιογράφος που ασχολείται με τα Νέα Μέσα πάνω από δύο δεκαετίες.
Το νομοθετικό κείμενο, που υιοθετήθηκε από την Αμερικανική Γερουσία (αλλά για να ισχύσει πρέπει να εγκριθεί κι από τη Βουλή των Αντιπροσώπων) απαιτεί από τις πλατφόρμες Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης να θεσπίσουν διατάξεις για την προστασία των ανηλίκων από προβληματικό και επικίνδυνο περιεχόμενο που αφορά κυρίως τη σεξουαλική εκμετάλλευση, την παρενόχληση μέσω διαδικτύου και την προώθηση της αυτοκτονίας και των διατροφικών διαταραχών.
Επίσης, αποσκοπεί να περιορίσει την ικανότητα των χρηστών (βασικά ενηλίκων και όχι με «θεμιτούς σκοπούς») να επικοινωνούν με παιδιά μέσω διαδικτυακών εφαρμογών ανταλλαγής μηνυμάτων και να επιβάλει μεγαλύτερο γονεϊκό έλεγχο. Τέλος, ένα άλλο σκέλος του κειμένου επιδιώκει να ενισχύσει τα πρότυπα εμπιστευτικότητας για τους ανηλίκους και να απαγορεύει τη στοχευμένη διαφήμιση για παιδιά στο διαδίκτυο.
Στην εκπομπή συζητείται αν αυτά μπορούν να θεωρηθούν πως είναι τα προβληματικότερα ζητήματα καταχρηστικής ή αρνητικής χρήσης του διαδικτύου από ανήλικα άτομα (και όχι μόνον), το τι δείχνουν τα σχετικά στοιχεία, αν έχουν πάρει διαστάσεις αυτές οι καταστάσεις κι αν υπάρχουν κι άλλες που θα έπρεπε να ρυθμιστούν.
Σε ό,τι αφορά τις εταιρίες που κατέχουν και διαχειρίζονται τις σχετικές πλατφόρμες, οι όμιλοι Microsoft, X (πρώην Twitter) και Snapchat εξέφρασαν υποστήριξη για το κείμενο, ενώ το Meta (Facebook, Instagram) και το TikTok δεν έδειξαν σαφή στήριξη. Απ΄ την άλλη, ο πρόεδρός του Μeta Μαρκ Ζούκερμπεργκ, σε σχετική ακρόαση στο Κογκρέσο στα τέλη Ιανουαρίου, είχε ζητήσει μια σπάνια συγγνώμη από τα θύματα των καταχρήσεων των ψηφιακών πλατφορμών. Ο Τάσος Οικονόμου εξηγεί τους λόγους της διαφορετικής στάσης των εν λόγω τεχνολογικών κολοσσών.
Επίσης, μαζί του σχολιάζεται το γεγονός πως ενώ υπήρξε ευρεία κοινωνική υποστήριξη κι αποδοχή για τις παραπάνω ρυθμίσεις, δημιουργήθηκε αντίλογος έως αντίδραση όχι μόνο από τις πλατφόρμες, αλλά από ενώσεις που υπερασπίζονται τα δικαιώματα των μειονοτήτων (κυρίως της ΛΟΑΤΚΙ+) και την ελευθερία της έκφρασης, οι οποίες φοβούνται ότι αυτοί οι νόμοι θα ενισχύσουν την απομόνωση ορισμένων εφήβων.
Να σημειωθεί ότι παράλληλα με τη νομοθεσία που προωθείται στο Κογκρέσο των ΗΠΑ, σχεδόν τριάντα αμερικανικές Πολιτείες άσκησαν διώξεις ήδη από τα τέλη του περασμένου Οκτωβρίου κατά της Meta, κατηγορώντας τις πλατφόρμες της, το Facebook και το Instagram, ότι βλάπτουν την “ψυχική και τη σωματική υγεία των νέων”.
Ωστόσο, η Μeta, καθώς και οι υπόλοιπες ψηφιακές πλατφόρμες έχουν μέχρι στιγμής προστατευθεί σε μεγάλο βαθμό από κάθε νομική ευθύνη όσον αφορά τα περιεχόμενα που κοινοποιούνται στον ιστότοπό τους. Επομένως τίθεται ένα ζήτημα, αν όπως έχουν τα πράγματα με τις νέες τεχνολογίες, το ίντερνετ, ειδικότερα τα social media και βέβαια την παγκοσμιοποιημένη διάδοση και δικτύωσή τους, μπορεί να βρεθεί στέρεη νομική βάση για ένα ρυθμιστικό πλαίσιο, ενώ στη συζήτηση εξετάζεται και το τι ισχύει στην Ευρωπαϊκή Ενωση, η οποία ενώ πρωτοπορεί στην προστασία των προσωπικών δεδομένων, δείχνει να υστερεί στα θέματα της ρύθμισης των social media για ανήλικους χρήστες
Καταληκτικά, με τον Τάσο Οικονόμου εξετάζεται, αν πέραν των ενεργειών και προσπαθειών στο νομικό/νομοθετικό επίπεδο κι ακόμη κι εφόσον υφίσταται πολιτική βούληση, το κατά πόσον υπάρχουν αποτελεσματικοί τεχνολογικοί τρόποι για να ελεγχθεί και ρυθμιστεί το βλαπτικό περιεχόμενο και η ανεξέλεγκτη χρήση των social media, τουλάχιστον από ανηλίκους . Ο ίδιος δίνει έμφαση στην καθιέρωση μιας ηλεκτρονικής ταυτότητας που θα είναι επαληθεύσιμη.
