Για το πρώτο τρίμηνο του 2024 προσδιόρισε ο υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Κυριάκος Πιερρακάκης, χρονικά τη θεσμοθέτηση «της μεγάλης μεταρρύθμισης στο δημόσιο σχολείο», από την οποία δεν μπορεί να λείπει «η κυβερνητική της σχολικής εκπαίδευσης», ο τρόπος δηλαδή που όλο αυτό το σύστημα διοικείται και διαλειτουργεί. Από το βήμα της 34ης Ετήσιας Ελληνικής Οικονομικής Συνόδου (GES2023) που διοργανώνει το Ελληνοαμερικανικό Επιμελητήριο σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας, ο υπουργός προσέθεσε:
«Όλα τα μαθήματα χρειάζεται να έρθουν στο 2023/2024 με ταχύτατα βήματα και να σταματήσει ο τρόπος που σήμερα διδάσκονται. Το παράδειγμα της λογοτεχνίας είναι χαρακτηριστικό: διδασκόμαστε ακόμη διάφορα αποσπάσματα από λογοτεχνικά έργα και όχι, όπως συμβαίνει σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο, ένα λογοτεχνικό έργο από την αρχή ως το τέλος. Ο ορθός τρόπος είναι η διδασκαλία ενός ολόκληρου βιβλίου και αυτό θα γίνεται πλέον με όλη την αναλυτική δυναμική που χρειάζεται. Χρειάζεται να αποκτήσουμε την κουλτούρα του βιβλίου, να ξεκινάμε και να τελειώνουμε με την ανάλυση των στοιχείων ενός βιβλίου, να διαμορφώσουμε συνολικούς αναγνώστες που θα πάνε στο βιβλιοπωλείο να αγοράσουν ένα βιβλίο. Κι όλο αυτό χρειάζεται να είναι στο χαρτί κι όχι σε ένα τάμπλετ. Είναι πολύ σημαντική η αίσθηση του βιβλίου στο χαρτί» συμπλήρωσε.
Στην ίδια παραδειγματική αναφορά περιέλαβε και την πληροφορική, διαχωρίζοντας σαφώς τον τρόπο που σήμερα διδάσκεται στα σχολεία από τις πραγματικές ανάγκες διδασκαλίας σε ένα κόσμο που μεταβάλλεται ταχύτατα.
Το τρίγωνο αλγοριθμική σκέψη, λογοτεχνία και εθελοντισμός, στο οποίο χρειάζεται να υπακούει το σχολείο
«Το νέο σχολείο χρειάζεται να υπακούει σε ένα τρίγωνο: Αλγοριθμική (και όχι απλώς μαθηματική) σκέψη, λογοτεχνία, δηλαδή φαντασία και ήπιες δεξιότητες και εθελοντισμός με την έννοια της κοινωνίας, της ομάδας, του ανήκειν, να νοιάζεται ο μαθητής για όσα γύρω του συμβαίνουν και τον περιλαμβάνουν.
Αυτό το τρίγωνο θα χαρακτηρίζει το νέο σχολείο με αποστολή να κάνουμε ευτυχισμένα παιδιά και να αρνηθούμε τον υπερανταγωνισμό που δεν οδηγεί πουθενά. Προς τα εκεί θέλουμε να βαδίσουμε, αυτός είναι ο στόχος» διευκρίνισε ο κ. Πιερρακάκης.
Ο υπουργός συμφώνησε πως ο εθελοντισμός στην Ελλάδα κινείται σε χαμηλά επίπεδα και προέταξε τις μεταρρυθμίσεις του σχολείου ως προσδιοριστικές μιας νέας κουλτούρας πολιτών και στο θέμα αυτό.
Προσδιορίζοντας χρονικά τις εξελίξεις στην παιδεία ο κ. Πιερρακάκης ανέφερε πως «οι αλλαγές στο σχολείο είναι το τρίτο χρονικά πεδίο μεταρρυθμίσεων, προηγούνται η επαγγελματική εκπαίδευση και τα μη κρατικά ΑΕΙ».
Για το θέμα της επαγγελματικής εκπαίδευσης υποστήριξε, αναφερόμενος στον Ελ. Βενιζέλο που πρώτος το διατύπωσε, ότι αποτελεί «δείκτη προόδου μιας χώρας» και παρουσίασε τον οδικό χάρτη των μεταβολών που θα συντελεστούν και περιλαμβάνουν 60 συγκροτήματα σε όλη τη χώρα με 130 νέες ειδικότητες, οι οποίες θα είναι σε άμεση επαφή τόσο με τις τοπικές ανάγκες της παραγωγής, όσο και με τις ανάγκες των επιχειρήσεων γενικότερα.
Χαρακτηριστικά ανέφερε «στην Τρίπολη το νέο επαγγελματικό ΚΕΕΚ θα πρέπει να είναι συνδεδεμένο με το κρασί και στο Πέραμα με τις ανάγκες ειδικοτήτων της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης. Με τον τρόπο αυτό η επαγγελματική εκπαίδευση θα αποκτήσει νέο περιεχόμενο και θα γίνει ελκυστική συνδεδεμένη με τις ανάγκες της οικονομίας και παρέχοντας στελέχη σε επαγγέλματα με ζήτηση».
Για τα μη κρατικά ΑΕΙ και το νομοσχέδιο που με τόση αγωνία αναμένεται έως το τέλος Δεκεμβρίου, όπως έχει ανακοινωθεί, ο κ. Πιερρακάκης τόνισε:
«Πανεπιστημιακά είμαστε έθνος ανάδελφο από μια συνταγματική διάταξη που έχει τις απαρχές της στο Σύνταγμα του 1968, στη χούντα και που το Σύνταγμα του 1975 απλώς την επαναβεβαίωσε. Σηκώσαμε παντού γύρω μας τείχη από έναν ακατανόητο φόβο. Την ίδια ώρα η Κύπρος με μια τολμηρή απόφασή της προχώρησε στις σημαντικές αλλαγές στο θεσμικό πεδίο και ήδη μετράει στο ΑΕΠ της την τεράστια συμμετοχή των ξένων φοιτητών, όντας ένα περιφερειακό εκπαιδευτικό κέντρο. Προς τα εκεί πρέπει να πάμε και θα πάμε στην αρχή με συνέργειες με ξένα πανεπιστήμια, δεν μπορεί να γίνει αλλιώς.
«Να ανατρέψουμε την ροή των φοιτητών μας προς το εξωτερικό»
Με ναυαρχίδα το δημόσιο πανεπιστήμιο χρειάζεται να ανατρέψουμε την ροή των φοιτητών μας προς το εξωτερικό για λόγους εκπαιδευτικής ανάγκης, καθώς δεν μπορούν να σπουδάσουν εδώ το αντικείμενο που θέλουν και να απελευθερώσουμε το δημόσιο πανεπιστήμιο από την κρατική γραφειοκρατία.
Πρέπει να σπάσουμε επιτέλους αυτά τα δεσμά και να καταργήσουμε το κρατικό μονοπώλιο. Αυτή, άλλωστε, είναι και η εντολή του ελληνικού λαού στις εκλογές του 2023 και αυτή θα υλοποιήσουμε».
Για την ανάγκη να παράγει η τριτοβάθμια εκπαίδευση μεγαλύτερο αριθμό «πληροφορικάριων» ο κ. Πιερρακάκης ανέφερε:
«Χρειάζονται τρία πράγματα ταυτόχρονα να συμβούν. Να αυξήσουμε την παραγωγή από τα ΑΕΙ ακόμη και με την ίδρυση νέων σχολών αν χρειαστεί, αλλά αυτό είναι ένα μέτρο με ύστερη αποδοτικότητα, χρειάζεται χρόνο για να αποδώσει. Να εισάγουμε την πληροφορική σε σταθερή βάση στο σχολείο (Γυμνάσιο και Λύκειο), διευκολύνοντας έτσι την αλγοριθμική σκέψη και την ανάγνωση των κωδίκων. Να προχωρήσουμε σε ένα πρόγραμμα εμπλουτισμού δεξιοτήτων σε μεγαλύτερες ηλικίες και σε ανθρώπους που έχουν τη βάση να ανταποκριθούν, όπως ένα καθηγητής φυσικής ή ένας χημικός.
Ένας επιστήμονας αυτών των ειδικοτήτων μπορεί εύκολα με ένα σύγχρονο πρόγραμμα εμπλουτισμού ικανοτήτων να μάθει να διαβάζει κώδικες και να είναι άμεσα χρήσιμος. Με ένα τέτοιο πρόγραμμα σε όλη τη χώρα είναι δυνατόν να έχουμε γρήγορη και ουσιαστική παραγωγή νέων επιστημόνων που τόση ανάγκη έχει η οικονομία μας, αν σκεφτεί κανείς πως η ετήσια ζήτηση είναι για 16.000 πτυχιούχους πληροφορικής και τα ΑΕΙ προσφέρουν σήμερα περί τις 8.000».
Τέλος, αναφερόμενος στην ανάγκη να μετέχουν στις επιστήμες πληροφορικής περισσότερες γυναίκες επεσήμανε: «Είναι ένα θέμα που απασχόλησε και το Συμβούλιο στις Βρυξέλες πριν από λίγο καιρό. Οφείλω να επισημάνω πως η Ελλάδα είναι σε καλύτερη θέση στο θέμα αυτό από πολλές άλλες χώρες, είναι πάνω από τον μέσο όρο. Για να πετύχουμε το στόχο χρειάζεται να αλλάξουμε τα πρότυπα και να επενδύσουμε στη δύναμη που μηνύματος από ανάλογες περιπτώσεις, επειδή το πρότυπο σε αυτά τα θέματα είναι πολύ ισχυρό».
Τέλος, ο κ. Πιερρακάκης ανέφερε πως σε συνεννόηση με τον ΟΟΣΑ θα δημιουργηθεί για την ελληνική εκπαίδευση ένας οδικός χάρτης για τις αλλαγές που απαιτούνται, στην οποία θα περιλαμβάνονται οι αλλαγές που ο ΟΟΣΑ προτείνει, αλλά και εκείνες που η ελληνική κοινωνία προσβλέπει «ώστε να δούμε τι έχουμε ήδη κάνει και προς τα πού χρειάζεται να πάμε για να συμπορευτούμε με τον υπόλοιπο κόσμο».
