Ένα αντιβιοτικό που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της ηπατικής νόσου συνδέεται με τη δυναμική ανάδυση ενός «σχεδόν μη θεραπεύσιμου» υπερβακτηρίου, προειδοποιούν οι επιστήμονες. Το αντιβιοτικό ριφαξιμίνη ενισχύει την αντοχή του ανθεκτικού στη βανκομυκίνη εντερόκοκκου του βακτηρίου (VRE), ενός υπέρβακτηρίου που συχνά προκαλεί σοβαρές λοιμώξεις σε νοσηλευόμενους ασθενείς, σύμφωνα με μια οκταετή μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Nature».
Η διεθνής ερευνητική ομάδα που διεξήγαγε τη μελέτη διαπίστωσε ότι η ριφαξιμίνη ενισχύει την αντοχή των βακτηρίων στη δαπτομυκίνη, μία από τις πιο αποτελεσματικές θεραπευτικές επιλογές κατά των λοιμώξεων με VRE. Τα ευρήματα της μελέτης αμφισβητούν τη ευρέως διαδεδομένη πεποίθηση ότι η ριφαξιμίνη είναι ένα αντιβιοτικό χαμηλού κινδύνου.
Στην μελέτη τους, οι ερευνητές διαπίστωσαν αλλαγές στο DNA του υπερβακτηρίου VRE, τις οποίες δεν εντόπισαν στα ευαίσθητα στελέχη του. Περαιτέρω ανάλυση έδειξε ότι αυτές τις αλλαγές τις προκάλεσε η ριφαξιμίνη, η οποία πυροδότησε την εμφάνιση του υπερβακτηρίου VRE. Η ριφαξιμίνη προκαλεί συγκεκριμένες αλλαγές σε ένα ένζυμο που ονομάζεται RNA πολυμεράση. Αυτές οι αλλαγές προκαλούν περαιτέρω αλλοιώσεις στην κυτταρική μεμβράνη του υπερβακτηρίου, προκαλώντας διασταυρούμενη αντίσταση στη δαπτομυκίνη.
«Όταν τα βακτήρια γίνονται ανθεκτικά σε ένα αντιβιοτικό, είναι σαν να αποκτάς μια νέα ικανότητα σε ένα βιντεοπαιχνίδι. Αλλά όταν εκτίθενται στη ριφαξιμίνη, τα βακτήρια VRE αποκτούν πολλαπλές ικανότητες, όπως υπερταχύτητα και υπερδύναμη, επιτρέποντάς τους να νικήσουν εύκολα ακόμη και τον τελευταίο τους εχθρό», εξήγησε η συν-συγγραφέας της μελέτης Αντριάνα Τέρνερ.
«Η ριφαξιμίνη δεν κάνει μόνο τα βακτήρια ανθεκτικά σε ένα αντιβιοτικό. Μπορεί να τα κάνει ανθεκτικά και σε άλλα, συμπεριλαμβανομένων των αντιβιοτικών τελευταίας γραμμής όπως η δαπτομυκίνη» σημείωσε.
Οι ερευνητές τονίζουν ότι οι γιατροί θα πρέπει να είναι προσεκτικοί κατά τη θεραπεία ασθενών που έχουν μολυνθεί με VRE και λαμβάνουν ριφαξιμίνη. Οι ρυθμιστικοί φορείς φαρμάκων θα πρέπει επίσης να λαμβάνουν υπόψη παρόμοιες συνέπειες κατά την έγκριση αντιβιοτικών.
«Η ριφαξιμίνη εξακολουθεί να είναι ένα πολύ αποτελεσματικό φάρμακο όταν χρησιμοποιείται σωστά και οι ασθενείς με προχωρημένη ηπατική νόσο που τη λαμβάνουν αυτή τη στιγμή θα πρέπει να συνεχίσουν να το κάνουν», δήλωσε ο Τζέισον Κουόνγκ συν-συγγραφέας της μελέτης.
«Πρέπει όμως να κατανοήσουμε τις συνέπειες που θα προκύψουν τόσο κατά τη θεραπεία μεμονωμένων ασθενών όσο και από την άποψη της δημόσιας υγείας» κατέληξε ο ερευνητής.