Τη διάκριση μεταξύ ενός σκοτεινού ονείρου ή ενός παιχνιδιού που ακροβατεί μεταξύ ψευδαίσθησης και πραγματικότητας, καλούνται να κάνουν θεατές, οι οποίοι απολαμβάνουν μια πρωτότυπη performance και ταυτόχρονα συμμετέχουν σε μια βιωματική εμπειρία. Την πρώτη, νέα παραγωγή του ΚΘΒΕ για το 2025, την παρακολουθούν σε μία διαφορετική συνθήκη, όρθιοι και… χωρίς να απενεργοποιήσουν τα κινητά τους τηλέφωνα.
Πρόκειται για τις «Ανατροπές της νύχτας» του Χριστόφορου Χριστοφή, σε σκηνοθεσία Χάρη Πεχλιβανίδη, που έκανε πρεμιέρα το περασμένο Σάββατο στο Φουαγιέ του Θεάτρου Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, στοχεύοντας να κάνει την …ανατροπή, να προκαλέσει εγρήγορση στο κοινό, αλλά και συναισθήματα απρόσμενης έκπληξης.
Ένας μοναχός και ένας ηθοποιός συναντιούνται σε ένα πανδοχείο, λίγο πριν από την καταστροφή. Σε ένα μέρος που ξεβράζονται πτώματα ενώ τα σπίτια κινδυνεύουν να τα καταπιεί ο ωκεανός. Δύο διαφορετικοί κόσμοι, μια περιπλάνηση στον χρόνο και ένα παιχνίδι μνήμης και απομνημόνευσης. Ένα ταξίδι σε διαφορετικούς τόπους «διαφορετικές νύχτες και ξημερώματα». «Δύσκολο για έναν δραματουργό να έχει θρησκεία. Ο στοχασμός στον Ευριπίδη είναι πιο εμφανής από ό,τι στη δραματουργία του Ίψεν. Στο θέατρο του Παραλόγου δεν υπάρχει καθόλου στοχασμός. Η λεγόμενη πνευματικότητα καλύτερα να είναι όχι και πολύ εμφανής στο θέατρο», σχολιάζει ο Χριστόφορος Χριστοφής στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, όταν ερωτάται πώς αντιλαμβάνεται τη σχέση του θεάτρου με τη φιλοσοφία και την πνευματικότητα, δεδομένης της συνάντησης ηθοποιού και μοναχού.
Το έργο «Ανατροπές της νύχτας» του βραβευμένου λογοτέχνη και σκηνοθέτη, ανήκει στη συλλογή «Ανεμοστρόβιλοι του πεπρωμένου και άλλα θεατρικά έργα». Ο συγγραφέας φέρνει στη σκηνή την εμβληματική προσωπικότητα του Τζιορντάνο Μπρούνο, ταξιδεύοντας στα τέλη του 16ου αιώνα, σε μια σκοτεινή εποχή, όπου οι μεγάλες προσωπικότητες διώκονται για τις ιδέες τους από την παπική εξουσία. «Η περίπτωση του Τζιορντάνο Μπρούνο είναι χαρακτηριστική. Μάλιστα λέγεται πως είναι ο τελευταίος σκεπτόμενος που κάηκε στην πυρά …παρότι η συνήθεια να δολοφονούνται και να βασανίζονται άνθρωποι του πνεύματος συνεχίστηκε. Ας σκεφτούμε την περίπτωση του Ισπανού ποιητή Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα στον Ισπανικό εμφύλιο, το 1936…», σημειώνει ο κ. Χριστοφής.
Εκεί, ένας ηθοποιός ταξιδεύει για να μεταφέρει υλικό στον δραματουργό του στην Αγγλία. Στο ταξίδι αυτό αλλεπάλληλες συναντήσεις τον φέρνουν κοντά σε γνωστά πρόσωπα της Ιστορίας. Ο Χριστοφής στο κείμενο αυτό πραγματεύεται την έννοια του τέλους, μέσα από τη χωροχρονική περιπλάνηση των χαρακτήρων του. Ο χρόνος δείχνει να καταπίνει τα πάντα στο πέρασμά του, φέρνοντας τα πρόσωπα αντιμέτωπα με το υπαρξιακό τους αδιέξοδο. «Έχω από παιδί τη συνήθεια να ταξιδεύω στον χρόνο. Νιώθω πως είμαι τυχερός γι’ αυτό, γιατί είναι σαν να ζω παράλληλες υπάρξεις. Ο χρόνος για τον Επίκουρο είναι μια παράξενη σύμπτωση. Κάθε πολιτισμός αντιλαμβάνεται διαφορετικά τον χρόνο. Μεταξύ Νέας Υόρκης και Αρχαίας Αθήνας υπάρχει ένα αμέτρητο χάσμα, χρονικό και υπαρξιακό», υπογραμμίζει ο συγγραφέας.
Το έργο συνδυάζει τη φαντασία με ιστορικές αναφορές. Η αρχική έμπνευση πίσω από αυτήν την ιστορία, σύμφωνα με τον κ. Χριστοφή ήταν «η μοίρα των δραματουργών, όπως η μοίρα των σκεπτόμενων ανθρώπων σε εποχές ταραγμένες. Η Ευρώπη γνώρισε και έζησε μέχρι πρόσφατα εποχές τέτοιες. Στο έργο υπάρχει η τυραννία αυτή των ανθρώπων που θέλουν να ζήσουν διαφορετικά από όσα επιβάλλει η σύμβαση».
Η παράσταση, διάρκειας 60 λεπτών, ανεβαίνει κάθε Τετάρτη και Κυριακή στις 19:00, Πέμπτη και Παρασκευή στις 21:00 και κάθε Σάββατο με δύο παραστάσεις, στις 18:00 και 21:00.