Σημαντικό μέρος των συλλογών πανίδας, χλωρίδας, ορυκτών/πετρωμάτων και απολιθωμάτων, που εδώ και 70 χρόνια συλλέγονταν από το επιστημονικό δυναμικό του Ιδρύματος, θα ψηφιοποιήσει το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), το οποίο συμμετέχει σε μια σημαντική εθνική πρωτοβουλία για την ψηφιοποίηση και τη δημιουργία ενιαίας εθνικής βάσης δεδομένων των Συλλογών Φυσικής Ιστορίας.
Η δράση αυτή, χρηματοδοτούμενη από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μέσω του Ελλάδα 2.0 του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (NextGeneration EU), στοχεύει στην ενίσχυση της προστασίας της βιοποικιλότητας και την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης στην Ελλάδα. Το έργο αποτελεί βασική επιδίωξη του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ), που λειτουργεί με γνώμονα την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και τη βιώσιμη ανάπτυξη στην Ελλάδα.
Στο πλαίσιο, λοιπόν, αυτού του έργου θα γίνει η ψηφιοποίηση. Συγκεκριμένα -όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση- από τις συλλογές δειγμάτων ζώων και φυτών του Τομέα Ζωολογίας και Βοτανικής του Τμήματος Βιολογίας, και τις συλλογές δειγμάτων ορυκτών/πετρωμάτων και απολιθωμάτων του Μουσείου Γεωλογίας- Παλαιοντολογίας-Παλαιοανθρωπολογίας του Τμήματος Γεωλογίας, θα διαμορφωθούν συνολικά 392.056 εγγραφές δειγμάτων σε ψηφιακές βάσεις δεδομένων διεθνών προτύπων, 39.206 ψηφιακές φωτογραφίες αντιπροσωπευτικών δειγμάτων, και 1.307 τρισδιάστατες ψηφιακές αναπαραστάσεις.
Πολλά από αυτά τα δείγματα είναι μοναδικά στον κόσμο, αντιπροσωπεύοντας ένα σημαντικό τμήμα της εθνικής αλλά και παγκόσμιας γεω-βιοκληρονομιάς και αποτελούν ανεκτίμητη εθνική υποδομή για τη μελέτη και εκτίμηση της βιοποικιλότητας και τη συσχέτισή της με τις περιβαλλοντικές αλλαγές στην πάροδο των χρόνων.
Με το πέρας του έργου, οι εγγραφές στις βάσεις δεδομένων, οι φωτογραφίες και οι τρισδιάστατες απεικονίσεις θα είναι άμεσα διαθέσιμες, δημόσια και δωρεάν. Η πρόσβαση, ωστόσο, θα είναι διαβαθμισμένη όσον αφορά τα μεταδεδομένα που θα συνοδεύουν κάθε ψηφιακό τεκμήριο, καθώς μπορεί να περιέχουν αδημοσίευτα ή/και ευαίσθητα δεδομένα, όπως γεωγραφικά στοιχεία για τη θέση σπάνιων ή απειλούμενων φυτών και ζώων, ή θέσεων εύρεσης μοναδικών απολιθωμάτων.
Με αυτό τον τρόπο, οι συλλογές Φυσικής Ιστορίας του ΑΠΘ θα συμπεριληφθούν σε διεθνείς βάσεις δεδομένων, αναδεικνύοντας την τεράστιας σημασίας ενδημική χλωρίδα και πανίδα της χερσονήσου του Αίμου. Έτσι, θα αποτελέσουν τη βάση για την παροχή των γνώσεων που απαιτούνται για την αντιμετώπιση κρίσιμων θεμάτων που αντιμετωπίζει το περιβάλλον και η κοινωνία, όπως η τεκμηρίωση της βιολογικής και γεωλογικής ποικιλότητας σε μια άνευ προηγουμένου εποχή περιβαλλοντικής κρίσης, η κατανόηση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και άλλων περιβαλλοντικών απειλών, ο προσδιορισμός της επίδρασης των εισβλητικών ειδών στα οικοσυστήματα, και η παρακολούθηση των αλλαγών στους περιβαλλοντικούς πόρους, συμβάλλοντας στην προσαρμογή της χώρας στις νέες προκλήσεις για βιώσιμη ανάπτυξη στον πλανήτη μας.
