Ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδης αποκαλύπτει στο βιογραφικό του βιβλίο «Στον ίδιο δρόμο» συγκλονιστικές πτυχές της μάχης που έδωσε με την τρομοκρατία και δη τη 17Ν, θυμάται τις στιγμές που ένας δικός του άνθρωπος πέθανε στη θέση του, ενώ μιλάει και για την πολιτική, αλλά και τα παιδικά του χρόνια.
Ο υπουργός θυμήθηκε τον άδικο θάνατο του υπασπιστή του Γιώργου Βασιλάκη από τρομοκρατικό χτύπημα κάτι που το… κουβαλάει συνέχεια σαν πληγή στην ψυχή του.
«… Εκείνη, τη σημαντικότερη στιγμή της ζωής μου, έτσι όπως άνοιξε ο Γιώργος το ντοσιέ, ο εκρηκτικός μηχανισμός που περιείχε εξερράγη. Η έκρηξη έκανε ολόκληρο το κτίριο της Κατεχάκη να σειστεί. (…) Για κάποια δευτερόλεπτα έμεινα παγωμένος, ακίνητος, προσπαθώντας να συνειδητοποιήσω την κατάσταση. Προσπαθώντας να είμαι όσο πιο ψύχραιμος γινόταν, άρχισα να φωνάζω τα ονόματα των συνεργατών που ήξερα ότι βρίσκονταν ακόμη στο γραφείο. Ενας δεν ανταποκρίθηκε στο κάλεσμά μου, ο Γιώργος Βασιλάκης», περιγράφει ο Μιχάλη Χρυσοχοΐδης στο βιογραφικό του βιβλίο «Στον ίδιο δρόμο».
Ο αστυνομικός έπεσε νεκρός από βόμβα που προοριζόταν για τον ίδιο τον Χρυσοχοϊδη.
«Ενας άλλος άνθρωπος είχε σκοτωθεί στη θέση μου», λέει για τον Γιώργο Βασιλάκη, τον υπασπιστή και επί χρόνια συνεργάτη του, τον άνθρωπο που μια ώρα πριν χάσει τη ζωή του είχε κρατήσει στην αγκαλιά του τον μόλις δέκα ετών τότε, γιο του Χρυσοχοΐδη , που είχε επισκεφθεί στο γραφείο τον πατέρα του. «Είναι πολύ δύσκολο να περιγράψει ο οποίος δεν είχε κανέναν λόγο να είναι στόχος. (…) Ολο αυτό το διάστημα, η έκρηξη, η δολοφονία, η κηδεία, το πένθος για τον αγαπημένο νεκρό συνεργάτη με στιγμάτισαν για πάντα, με ακολουθούν έκτοτε και θα με ακολουθούν…», λέει ο υπουργός.
Ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης αφηγείται συναρπαστικές λεπτομέρειες για τη διαδρομή μέχρι την εξάρθρωση της 17 Νοέμβρη στο αυτοβιογραφικό του βιβλίο που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πατάκη. Από την άλλη, ξετυλίγει το κουβάρι αναμνήσεών του και θυμάται ακόμα και τα παιδικά του χρόνια στο Νησί Ημαθίας.
Θυμάται τη δύσκολη ζωή στο χωριό, όπου ήταν «ο γιος του Τσαγανού», το προσωνύμιο του πατέρα του, που δήλωνε την εργατικότητα και την προκοπή του, τα χρόνια στη Νομική Θεσσαλονίκης, την πολιτικοποίησή του. Παράλληλα, ανασύρει από τη μνήμη του περιστατικά που στιγμάτισαν τον ίδιο και παράλληλα, δίνουν την εικόνα για την εποχή.
Η πρώτη φορά στο υπ. Δημόσιας Τάξης
Ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης περιγράφει πώς «ένα γαϊτανάκι εξελίξεων που εντελώς απροσδόκητα είχε ως αποτέλεσμα την έναρξη της θητείας μου στο υπουργείο Δημόσιας Τάξης». Καθοριστικός κρίκος σ΄αυτό το γαϊτανάκι ήταν η σύλληψη του Αμπντουλάχ Οτσαλάν στο Ναϊρόμπι, τον Φεβρουάριο του 1999. Μετά τις παραιτήσεις τριών υπουργών τότε, ο Κώστας Σημίτης τον κάλεσε και του ανέθεσε το Δημόσιας Τάξης. Οταν πήγε για πρώτη φορά στην Κατεχάκη, περιγράφει, έθεσε ως πρώτο του στόχο την εξυγίανση της αστυνομίας από τα επίορκα μέλη της, απόφαση που οδήγησε τελικά στη σύσταση της Υπηρεσίας Εσωτερικών Υποθέσεων, επιλέγοντας ως πρώτο διευθυντή της τον Βασίλη Τσιατούρα, που έως εκείνη τη στιγμή ήταν προϊστάμενος του Ανθρωποκτονιών «ο οποίος έφερε μαζί του και κάποιους από τους καλύτερους αξιωματικούς του».
Ο διάλογος με τον Σημίτη
Ο Χρυσοχοΐδης περιγράφει πώς σε μια συνάντηση ενημέρωσης του Κώστα Σημίτη στο Μαξίμου για τα τρέχοντα θέματα του υπουργείου του, ο Σημίτης τον ρώτησε αν είχε ενημερωθεί για την τρομοκρατία. «Μαγκωμένος εγώ απάντησα αρνητικά. “Κοίτα να δεις” είπε κοφτά “η αντιμετώπιση της τρομοκρατίας είναι το πρώτιστό σου θέμα. Και απολύτως επείγον».
Αυτή η αποστροφή του Κώστα Σημίτη οδήγησε στην πρώτη επικοινωνία του Χρυσοχοΐδη με τον τότε προϊστάμενο της Αντιτρομοκρατικής, Φώτη Νασιάκο. «Ηταν κοντός στο ανάστημα, ωστόσο επιβλητικός, γιατί είχε βλέμμα σπινθηροβόλο», τον περιγράφει. Η πρώτη συνάντηση γέμισε απελπισία τον Χρυσοχοϊδη, αφού ένιωθε ότι δεν είχε συλλάβει την ουσία όσων είχε εξηγήσει ο Νασιάκος.
Ζήτησα να δω τη νεκρή γυναίκα
Ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης κάνει εκτενή αναφορά και στη δολοφονία της Βιργινίας Κωνσταντίνου, υπαλλήλου που εργαζόταν στην προετοιμασία συνεδρίου στο ξενοδοχείο Ιντερκοντινένταλ που σκοτώθηκε από τη βόμβα που είχε τοποθετηθεί σε παρτέρι έξω από το ξενοδοχείο, στις 27 Απριλίου του 1999, ήταν η πρώτη φορά που ο ίδιος αντίκρυσε ιδίοις όμμασι τη φρίκη της τρομοκρατίας. «Ζήτησα να δω τη νεκρή γυναίκα», γράφει. «Το σώμα της ήταν γεμάτο θραύσματα από γυαλιά, που το είχαν ουσιαστικά διαλύσει, μια εικόνα που δεν θα ξεχάσω ποτέ στη ζωή μου. (…) Από εκείνη τι στιγμή η στάση μου στο θέμα της τρομοκρατίας άλλαξε ριζικά. Ενιωσα οργή και αγανάκτηση, έξαλλος με την άνανδρη ενέργεια που κόστισε τη ζωή ενός ανυποψίαστου πολίτη. (…) Τέτοιοι άθλιοι ήταν και δυστυχώς οι συγκεκριμένοι τρομοκράτες κυκλοφορούν ακόμη ελεύθεροι, αφού δεν αποκαλύφθηκε ποτέ ποιοι ήταν οι αυτοαποκαλούμενοι Επαναστατικοί Πυρήνες. Μπορεί να αντιμετωπίσαμε τη 17Ν και τον Επαναστατικό Αγώνα, αλλά γι’ αυτούς το έχω ακόμα βάρος στη συνείδησή μου. Ο θάνατος της Βιργινίας μένει αδικαίωτος».
Ο πληροφοριοδότης Χ
Ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης μιλάει και για τον πολύτιμο πληροφοριοδότη «Χ». Λέει: «Ο Χι μάς άνοιξε πρώτη φορά τα μάτια για συγκεκριμένα πρόσωπα που είχαν συμμετοχή στη 17Ν. Μας μίλησε αρχικά για τον άνθρωπο με το κουλό χέρι, όπως τον έλεγε- μιλούσε για τον Παύλο Σερίφη, όπως διαπιστώσαμε αργότερα, που είχε συμμετάσχει στη δολοφονία του Γουέλς».
Ο Χρυσοχοΐδης περιγράφει άγνωστες λεπτομέρειες για το πως η αστυνομία προχωρούσε στη συμπλήρωσε ενός συγκλονιστικού παζλ που έφερε στο κάδρο για πρώτη φορά τον Αλέξανδρο Γιωτόπουλο από τον περίφημο «κύκλο των εξαφανισμένων του Παρισιού» μέχρι και τον διαβόητο τρομοκράτη, Κάρλος το Τσακάλι.
Ο καιρός κυλάει, η δολοφονία Σόντερς και η κινητοποίηση των συγγενών των θυμάτων με τον σύλλογο «Ως Εδώ» αλλάζει πλήρως το κλίμα για τους τρομοκράτες. Παραδέχεται ότι συγκεκριμένα πρόσωπα, όπως ο Τζωρτζάτος, βρίσκονταν ήδη στο στόχαστρο, αλλά η Κατεχάκη επέλεξε την αναμονή, τουλάχιστον έως τον Σεπτέμβριο του 2002.
«Όμως, οι συνθήκες άλλαξαν άρδην το βράδυ τους Σαββάτου της 28ης Ιουνίου, όταν έσπασε μια βομβα. Η βομβα εξερράγη κατά λάθος στα χέρια του ανθρώπου που επιχειρούσε να την τοποθετήσει στα εκδοτήρια της εταιρείας των Flying Dolphins στον Πειραιά. Το όνομά του ήταν Σάββας Ξηρός».
Στη ζωηρή του αφήγηση, ο Χρυσοχοΐδης περιγράφει τα τηλεφωνήματα με τον Φώτη Νασιάκο, αρχηγό, πλέον της αστυνομίας, ώσπου σε ένα από αυτά άκουσε τον Νασιάκο να του λέει για τον τραυματία: «Ο Σύρος (διοικητής της Αντιτρομοκρατικής) κι εγώ πιστεύουμε ότι είναι πολύ πιθανό να έχουμε εδώ 17 Νοέμβρη». Περιγράφει την τρελή διαδρομή που έκανε από τη Βέροια όπου βρισκόταν στην Αθήνα. Η επιβεβαίωση της υποψίας ότι επρόκειτο για 17 Νοέμβρη ήρθε από τα Εγκληματολογικά Εργαστήρια: Το περίστροφο που είχε βρεθεί πάνω στον Ξηρό, ήταν αυτό που αστυφύλακα Χρήστου Μάτη, που είχε σκοτώσει η τρομοκρατική οργάνωση στη διάρκεια ληστείας. Από εκεί και μετά ο Χρυσοχοΐδης περιγράφει όπως ο ίδιος έζησε, την εξάρθρωση της 17 Νοέμβρη, το τέλος της σημαντικότερης τρομοκρατικής οργάνωσης που έδρασε στην Ελλάδα και εκείνο το καλοκαίρι πέρασε στην ιστορία.
Η συνάντηση με τον Παύλο Μπακογιάννη
Σε άλλο σημείο, περιγράφει τη μία και μοναδική συνάντησή του με τον Παύλο Μπακογιάννη:
Αρχισα να πηγαίνω και στο καφενείο της Βουλής, να συναντώ συναδέλφους και να ανταλλάσσουμε γνώμες για το φλέγον θέμα της επικείμενης παραπομπής του Ανδρέα στο Ειδικό Δικαστήριο. Εκεί συνάντησα για πρώτη και τελευταία φορά τον αείμνηστο Παύλο Μπακογιάννη. Κάποια στιγμή, βρεθήκαμε πρόσωπο με πρόσωπο, αρχές Σεπτεμβρίου πρέπει να ήταν. Μου είπε με μια άνεση που δεν την περίμενα ένα απλό «Γεια σου Μιχάλη». Ααιφνιδιάστηκα, που με ξέρει εμένα; Αμήχανος και εντελώς απροετοίμαστος, του απάντησα σαν να γνωριζόμασταν χρόνια «Γειά σου Παύλο» και έστριψα να φύγω. Οταν το αναλογίστηκα ψυχραιμότερα, μετά το πρώτο ξάφνιασμα, φαντάστηκα ότι ίσως επειδή ήμουν ο νεότερος βουλευτής να ρώτησε κάποια στιγμή ποιο είμαι, τι μέρος του λόγου είναι αυτός ο νεαρός με τα μακριά μαλλιά ή κάτι σχετικό κι έτσι να έμαθε το όνομά μου. Δύο εβδομάδες αργότερα, στις 26 Σεπτεμβρίου, ο Παύλος Μπακογιάννης δολοφονήθηκε». (…)
Παραλίγο να φύγει από την πολιτική το 1994
Λίγο πριν αναλάβει για πρώτη φορά υπουργικό χαρτοφυλάκιο, περιγράφει πώς είχε αποφασίσει να εγκαταλείψει την πολιτική. Λέει: «Η ιστορία με το ατελείωτο ρουσφετολόι με είχε ξεκάνει. Τον Ιούλιο του 1994 είχα αποφασίσει να εγκαταλείψω την πολιτική και έψαχνα να βρω ποια θα είναι τα επόμενα βήματα στη ζωή μου. Αλλά έτσι τα έφερε ο δρόμος μου, το πεπρωμένο, όπως τέλος πάντων και να το πούμε και επάνω ακριβώς σε αυτή τη δύσκολη φάση όπου βρισκόμουν, έγινε ανασχηματισμός και μου προτάθηκε η θέση του υφυπουργού Εμπορίου, δίπλα στον Κώστα Σημίτη».
Από τη θητεία του στο υπουργείο Εμπορίου περιγράφει εμπειρίες από τις επαφές του με επιχειρηματίες στο υπουργείο Εμπορίου. Λέει χαρακτηριστικά για την οικογένεια Σκλαβενίτη: «Οι επιχειρηματίες που ανέφερα ανήκαν σε δεμένες οικογένειες, στις οποίες το ήθος περνούσε από τη μια γενιά στην επόμενη. Αυτό το ήθος με επηρέασε όχι μόνο στο επιχειρηματικό πεδίο αλλά και στο καθαρά ανθρώπινο. Ο Σπύρος Σκλαβενίτης για παράδειγμα, στα τελευταία του, έπασχε από μια νευρολογική ασθένεια που τον είχε καταστήσει ουσιαστικά ζωντανό νεκρό για μεγάλο χρονικό διάστημα. Δίπλα του μέρα νύχτα βρίσκονταν ανελλιπώς τα παιδιά του, παρά το γεγονός ότι ο πατέρας τους δεν είχε πλέον επαφή με το περιβάλλον. Η αφοσίωση αυτών των παιδιών με συγκλόνισε».
