Ολοκληρώθηκε η συνάντηση του Ντόναλντ Τραμπ με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στον Λευκό Οίκο. Η συνάντηση έγινε σε καλό κλίμα, ο Τραμπ άφησε να εννοηθεί ότι θέλει να δώσει τα F-35 στην Τουρκία, αλλά το θέμα είναι ακόμα ανοιχτό, ενώ ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υποσχέθηκε ότι η Τουρκία θα κάνει ότι της αναλογεί στο θέμα της επαναλειτουργίας της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης.
«Θα κάνουμε ότι μας αναλογεί» δήλωσε μεταξύ άλλων ο Τούρκος πρόεδρος αναφερόμενος στο θέμα της Σχολής της Χάλκης, τονίζοντας ότι θα συζητήσει το θέμα με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο. «Θα συζητήσω το θέμα όταν επιστρέψω με τον Βαρθολομαίο» δήλωσε μεταξύ άλλων ο Ταγίπ Ερντογάν ενώπιον των δημοσιογράφων, λίγο πριν ξεκινήσει η κατ’ ίδιαν συνάντηση των δύο προέδρων. Η απάντηση του Ντόναλντ Τραμπ σε αυτή τη δήλωση του Τούρκου ομολόγου του ήταν: «Η Ελληνορθόδοξη Εκκλησία ήταν εδώ (σ.σ. στον Λευκό Οίκο) και θα ήθελαν πραγματικά να έχουν κάποια βοήθεια».
Ο Τούρκος πρόεδρος αναφέρθηκε και στο θέμα των μαχητικών F-35, από το πρόγραμμα των οποίων η Τουρκία αποβλήθηκε λόγω της αγοράς από τη Ρωσία του συστήματος αεράμυνας S-400, όπως και της προμήθειας νέων και εκσυγχρονισμού του υφιστάμενου παλαιού στόλου των τουρκικών μαχητικών F-16: «Πιστεύω ότι σήμερα θα έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε διεξοδικά το θέμα των F-35 και F-16, καθώς και το θέμα της Halk Bank», της τουρκικής κρατικής τράπεζας που έχει δικαστικές εκκρεμότητες με την αμερικανική Δικαιοσύνη, κατηγορούμενη για παραβίαση των κυρώσεων προς το Ιράν.
Ερωτηθείς αν προτίθεται συμφωνήσει στην πώληση των F-35 στην Τουρκία, ο Ντόναλντ Τραμπ απάντησε : «Νομίζω ότι θα καταφέρει να αγοράσει ό,τι θέλει να αγοράσει». Όπως είπε, (Ο Ερντογάν) «χρειάζεται ορισμένα πράγματα και εμείς χρειαζόμαστε ορισμένα πράγματα και θα καταλήξουμε σε ένα συμπέρασμα. Θα το μάθετε μέχρι το τέλος της ημέρας».
Ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε επίσης, απαντώντας και πάλι σε σχετική ερώτηση, ότι αν η συνάντηση με τον κ. Ερντογάν είναι καλή «μπορούμε να άρουμε αμέσως» τις κυρώσεις CAATSA.
Τραμπ: «Σκληρός άνδρας»
Υποδεχόμενος τον Ταγίπ Ερντογάν στο Οβάλ Γραφείο, ο Ντόναλντ Τραμπ χαρακτήρισε τον συνομιλητή του «σκληρό άνδρα», που «κάνει καλή δουλειά στη χώρα του», λέγοντας στη συνέχεια: «Έχουμε και οι δύο πολύ καλές σχέσεις. Τόσο το εμπόριο όσο και ο πόλεμος παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στις σχέσεις μας».
Τόνισε, ωστόσο, ότι θα ήθελε να δει την Τουρκία να σταματήσει τις αγορές ρωσικού πετρελαίου. Η Τουρκία, μαζί με την Ουγγαρία και τη Σλοβακία, είναι οι κύριοι αγοραστές ρωσικού πετρελαίου. «Θα ήθελα να σταματήσει να αγοράζει πετρέλαιο από τη Ρωσία, όσο η Ρωσία συνεχίζει την έφοδο εναντίον της Ουκρανίας» είπε ο Τραμπ απευθυνόμενος στον Ερντογάν.
Ο Ντόναλντ Τραμπ παρατήρησε ακόμη ότι ο Ταγίπ Ερντογάν είναι «πολύ σεβαστός» τόσο από τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, όσο και από τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι και «θα μπορούσε να ασκήσει μεγάλη επιρροή αν το ήθελε. Προς το παρόν, διατηρεί μια πολύ ουδέτερη στάση». «Το καλύτερο που θα μπορούσε να κάνει είναι να μην αγοράζει πετρέλαιο και φυσικό αέριο από τη Ρωσία» προσέθεσε.
Αναφερόμενος στις εξελίξεις στη Συρία, θέμα που θέτει μετ’ επιτάσεως η ‘Αγκυρα, ζητώντας την ενσωμάτωση των υποστηριζόμενων από τις ΗΠΑ κουρδικών δυνάμεων στον συριακό στρατό και την υπαγωγή της de facto αυτόνομης κουρδικής διοίκησης υπό την εξουσία της κεντρικής κυβέρνησης της Δαμασκού, ο Ντόναλντ Τραμπ έκανε λόγο για επιτυχία στη Συρία του προέδρου Ερντογάν, λέγοντας ότι «σίγουρα έχει λόγο», διευκρινίζοντας όμως παράλληλα ότι ανάλογα αιτήματα έχουν διατυπώσει και η Σαουδική Αραβία και το Κατάρ. «Μου είπαν να άρω τις κυρώσεις (σ.σ. στη Συρία) και τις ήρα. Ήθελα να τους δώσω την ευκαιρία να πάρουν ανάσα, αλλά ο πρόεδρος Ερντογάν είναι ένας από τους υπεύθυνους εδώ» σημείωσε.
Δεν είναι εύκολο το θέμα των F-35 παρά την επιθυμία Τραμπ
«Νομίζω ότι θα πετύχει στην αγορά των πραγμάτων που θα ήθελε να αγοράσει», λέει ο Τραμπ για τον Ερντογάν, αναφερόμενος στα αεροσκάφη F-35 και F-16.
«Χρειάζεται ορισμένα πράγματα και εγώ χρειάζομαι ορισμένα πράγματα», συνέχισε ο πρόεδρος, «και θα καταλήξουμε σε ένα συμπέρασμα».
Το θέμα όμως, δεν είναι και τόσο εύκολο. Υπενθυμίζεται ότι το 2019, κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Τραμπ ως προέδρου, οι ΗΠΑ απέσυραν την Τουρκία από ένα πρόγραμμα που όριζε ότι η Ουάσινγκτον πωλούσε εξελιγμένα μαχητικά αεροσκάφη F-35 σε συμμάχους.
Οι ΗΠΑ εξέφρασαν τότε φόβους ότι η χρήση ρωσικής τεχνολογίας από την Τουρκία θα μπορούσε να οδηγήσει στη συλλογή στρατιωτικών δεδομένων των ΗΠΑ.
Φυσικά για να επιτραπεί η πώληση F-35 στην Τουρκία πρέπει να δώσει το πράσινο φως το Κογκρέσο με πολλά μέλη του να έχουν εκφράσει ανησυχίες για το ενδεχόμενο αυτό.
Οι δυο τους συζήτησαν την πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-16. Οι ΗΠΑ είχαν εγκρίνει την πώληση των F-16 στην Τουρκία τον Ιανουάριο του 2024, αφού το τουρκικό κοινοβούλιο επικύρωσε την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Η επίσκεψη του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο Λευκό Οίκο είναι η πρώτη από το 2019, κατά την προηγούμενη προεδρική θητεία του Ντόναλντ Τραμπ, ενώ δεν είχε λάβει πρόσκληση κατά την προεδρία του Τζο Μπάιντεν.
Μπλόκο στην Τουρκία από 20 Ελληνοαμερικανούς: Μην πουλήσετε μαχητικά F35 και F16 στον Ερντογάν
Μπλόκο επιχειρούν να κάνουν στην Τουρκία 20 Ελληνοαμερικανοί βουλευτές που προειδοποιούν τον Ντόναλντ Τραμπ να μην πουλήσει μαχητικά F35 και F16 στον Ερντογάν, καθώς αυτή η κίνηση θα είναι παράνομη.
Έντονες ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια των ΗΠΑ εκφράζουν -μεταξύ άλλων- Ελληνοαμερικανοί βουλευτές, οι οποίοι με επιστολή στον Ρούμπιο ζητούν από τον Τραμπ να σεβαστεί τη νομοθεσία προτού πουλήσει μαχητικά F35 και F16 στην Τουρκία.
Μεταξύ των βουλευτών που υπογράφουν την επιστολή είναι οι Ελληνοαμερικανοί Κρις Πάππας, Νικόλ Μαλλιωτάκη, Ντίνα Τάιτους και Γκας Μπιλιράκης, οι οποίοι εκφράζουν τις ανησυχίες τους σχετικά με την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ, προειδοποιώντας ότι η προγραμματισμένη πώληση αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών F16 και F35 στην Τουρκία είναι αντίθετη με τη νομοθεσία.
Οι συνολικά 20 βουλευτές απέστειλαν επιστολή προς τον υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο και Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ, ζητώντας από την κυβέρνηση Τραμπ να σεβαστεί τις νομικές δεσμεύσεις.
Τονίζουν ότι η Τουρκία κατέχει το ρωσικό σύστημα πυραυλικής άμυνας S-400, το οποίο θεωρείται σοβαρή απειλή για τις ΗΠΑ, καθώς έχει τη δυνατότητα να παρακολουθεί και να αναλύει αεροσκάφη τύπου F-16 και F-35.
Τα αντιπυραυλικά S-400, όταν λειτουργούν παράλληλα με τα αμερικανικά αεροσκάφη, επιτρέπουν στις μυστικές υπηρεσίες της Μόσχας την πρόσβαση σε στρατηγικά δεδομένα, γεγονός που θέτει σε κίνδυνο την τεχνολογία των ΗΠΑ.
Υπενθυμίζεται ότι πριν από 6 χρόνια η Τουρκία απομακρύνθηκε από το πρόγραμμα F35 μετά την απόφαση να αγοράσει το ρωσικό σύστημα S-400.
Επιπλέον, οι 20 βουλευτές επισημαίνουν ότι η πώληση αεροσκαφών F16 και F35 στην Τουρκία χωρίς το «πράσινο φως» του Κογκρέσου θα ήταν σαφής παραβίαση της νομοθεσίας των ΗΠΑ.
Το θέμα των Patriot
Αφού πρώτα χαρακτήρισε «ηλίθιες τις αποφάσεις» της κυβέρνησης Μπάιντεν να μην πουλήσει πυραύλους Patriot στην Τουρκία, ο πρόεδρος των ΗΠΑ απάντησε ότι είναι στην ατζέντα.
«Θα κάνουμε μερικές σπουδαίες εμπορικές συμφωνίες και για τις δύο χώρες. Κάνουμε πολλές δουλειές με την Τουρκία. Κατασκευάζουν εξαιρετικά προϊόντα. Κατασκευάζουν όμορφα, σπουδαία προϊόντα, πραγματικά φανταστικούς κατασκευαστές, και αγοράζουμε πολλά από αυτούς, και αγοράζουν πολλά από εμάς», πρόσθεσε.
Τι είπαν για την Ουκρανία και Γάζα
Αναφερόμενος στο ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει ο Ερντογάν στις εξελίξεις στην Ουκρανία ο Τραμπ τόνισε ότι ο Τούρκος ηγέτης «χαίρει μεγάλου σεβασμού και από τους δύο» και θα μπορούσε να αποτελέσει «μεγάλη επιρροή» αν ήθελε, αν και αυτή τη στιγμή είναι «πολύ ουδέτερος».
«Γνωρίζει τον Πούτιν όπως εγώ», προσθέτει, επαναλαμβάνοντας έναν πολυσυζητημένο ισχυρισμό ότι έχει διευθετήσει αρκετούς πολέμους, αλλά ότι «πίστευε ότι αυτός θα ήταν ένας από τους πιο εύκολους να διευθετηθεί».
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στη συνέχεια δήλωσε ότι ελπίζει ότι η Τουρκία θα σταματήσει να αγοράζει πετρέλαιο από τη Ρωσία.
«Θα ήθελα να σταματήσει να αγοράζει πετρέλαιο από τη Ρωσία, ενώ η Ρωσία συνεχίζει την έξαρσή της εναντίον της Ουκρανίας, και αυτοί πολεμούν», είπε χαρακτηριστικά. «Έχουν ήδη χάσει εκατομμύρια ζωές, και για ποιο λόγο, ξέρετε, για ποιο λόγο; Αίσχος».
Ο Ερντογάν δεν αναφέρθηκε άμεσα στα σχόλια του Τραμπ για τη Ρωσία, αλλά είπε ότι ανυπομονεί να συζητήσει τις τουρκοαμερικανικές σχέσεις.
Για τη Γάζα ο Αμερικανός πρόεδρος κατάφερε να αποφύγει κάθε είδους δημόσια κριτική, λέγοντας ότι δεν γνωρίζει τη στάση του Ερντογάν.
Αυτή την εβδομάδα, ο Ερντογάν έκανε αυτή τη στάση εξαιρετικά σαφή – δύο φορές.
Στην ομιλία του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ο Τούρκος πρόεδρος κάλεσε τον κόσμο να «σταθεί όρθιος στο πλευρό των καταπιεσμένων Παλαιστινίων στο όνομα της ανθρωπότητας».
«Ενώ ο λαός σας αντιδρά ενάντια στη βαρβαρότητα στη Γάζα, να έχετε το θάρρος να το κάνετε», είπε ο Ερντογάν.
Στη συνέχεια, σε συνέντευξή του στο Fox, ο Ερντογάν δήλωσε ρητά ότι «η γενοκτονία προκαλείται από τον Νετανιάχου», μια πολύ διαφορετική άποψη από αυτήν της κυβέρνησης Τραμπ.
Erdogan-Trump meeting ends. Erdogan leaves the White House. pic.twitter.com/6JELuhIIfE
— Clash Report (@clashreport) September 25, 2025
Επιμέλεια: Συντακτική ομάδα