Με καταθέσεις στεφάνων στον σερβικό και στον ελληνικό τομέα των συμμαχικών κοιμητηρίων (Ζέιτενλικ) πραγματοποιήθηκε το πρωί η εκδήλωση μνήμης των εθνικών αγώνων και της εθνικής αντίστασης κατά του ναζισμού και του φασισμού, με αφορμή την επέτειο της λήξης του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Τις εκδηλώσεις διοργάνωσε η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και σε αυτές συμμετείχαν -μεταξύ άλλων- εκπρόσωποι της αυτοδιοίκησης, των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας, διπλωμάτες συμμαχικών χωρών, εκπρόσωποι αντιστασιακών οργανώσεων κ.ά, ενώ αποδόθηκαν τιμές από στρατιωτικό άγημα.
«Εβδομήντα εννέα χρόνια από τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, που άφησε βαθιά τραυματισμένη ανθρωπότητα. Εκατομμύρια νεκροί, αμέτρητοι τραυματίες, ανυπολόγιστες υλικές καταστροφές και η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα, η οποία αναγκάστηκε να αντιμετωπίσει τους στρατούς τεσσάρων χωρών ταυτόχρονα: της Αλβανίας, της Ιταλίας, της Γερμανίας και της Βουλγαρίας», ανέφερε στην κεντρική του ομιλία ο αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης Κώστας Γιουτίκας.
«Οι ανθρώπινες απώλειες της Ελλάδας κατά τη διάρκεια του Β’ ΠΠ υπολογίζονται σε 770.000 άμαχους και 35.000 στρατιώτες. Η έλλειψη, όμως, ειδών πρώτης ανάγκης είχε ως αποτέλεσμα το ξέσπασμα του φοβερού λιμού τον χειμώνα του 1941- 42 οπότε και υπολογίζονται ότι έχασαν τη ζωή τους 300.000 άνθρωποι», σημείωσε ο αντιπεριφερειάρχης.
Υπογράμμισε δε ότι ο ελληνικός λαός προέβαλε «σθεναρή αντίσταση και υπέστη αντίποινα, σφαγές, εκτελέσεις, πείνα και δυστυχία» και πρόσθεσε: «Τιμούμε λοιπόν σήμερα τα θύματα του μαζικών εκτελέσεων στα Διαβατά, των νέων παιδιών, των αντιστασιακών στην Ξηροκρήνη, τα τραγικά θύματα της σφαγής του Χορτιάτη, των ανθρώπων που χάθηκαν στην ομαδική εξόντωση των χωριών Άνω και Κάτω Κερδύλλια αλλά και στο Αμπελόφυτο του Κιλκίς, καθώς και τα θύματα της ναζιστικής θηριωδίας σε όλη τη χώρα. Τιμούμε όμως και τους πεσόντες Σέρβους, που παράλληλα με τον ελληνικό λαό έδωσαν τον τιτάνιο αγώνα για να επικρατήσουν οι δημοκρατικές αξίες και το διεθνές δίκαιο. Η Ιστορία, μας διδάσκει, ότι η δημοκρατία χρειάζεται συνεχή προσοχή και αγώνα. Μας διδάσκει, επίσης, ότι η αλληλεγγύη και η ενότητα μπορούν -κι αυτό έχει αποδειχθεί- να νικήσουν το φασισμό και κάθε μορφής μισαλλοδοξία. Και αυτό αποτελεί ισχυρό δίδαγμα, για εμάς τους μεταγενέστερους, καθώς και ότι η ιστορική μνήμη αποτελεί για εμάς εθνική περιουσία».
Νωρίτερα τελέστηκε δοξολογία και επιμνημόσυνη δέηση στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου στο σερβικό μνημείο των συμμαχικών κοιμητηρίων Ζέιτενλικ, στον σερβικό τομέα των κοιμητηρίων.
Στις εκδηλώσεις μνήμης παραβρέθηκαν η γενική πρόξενος της Σερβίας στη Θεσσαλονίκη, Γιασμίνα Μίλασιτς, η Γεωργία Παστελλή ως εκπρόσωπος του Γενικού Προξενείου της Κυπριακής Δημοκρατίας στη Θεσσαλονίκη και ο επίτιμος πρόξενος της Αρμενίας στη Θεσσαλονίκη, Σαρκίς Δαγκαζιάν.
«Είχαμε αμέτρητους νεκρούς στην εθνική αντίσταση στην Ελλάδα, αλλά και στην Αρμενία είχαμε πάνω από 300.000 θύματα» δήλωσε ο επίτιμος πρόξενος της Αρμενίας και συνέχισε: «Η σοβιετική Αρμενία τότε, πλήρωσε με βαρύ φόρο αίματος τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αυτό που έχει σημασία για μας είναι τα εγκλήματα του παρελθόντος να μην επαναλαμβάνονται στο μέλλον, δηλαδή να μάθουμε από τα παθήματα του παρελθόντος».
Στεφάνια κατέθεσαν -μεταξύ άλλων- ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου Θεσσαλονίκης Σπύρος Βούγιας και εκπρόσωποι των δημάρχων Αμπελοκήπων – Μενεμένης, Νεάπολης – Συκεών, Παύλου Μελά και Ωραιοκάστρου.
«Οι λαοί του κόσμου, που αντιστάθηκαν, έβαλαν τις βάσεις για μία δημοκρατική πορεία από τότε και ελπίζουμε με αγώνες πάντοτε και θυσίες να μπορέσουμε να τη διατηρήσουμε για πάντα», δήλωσε ο κ. Βούγιας και πρόσθεσε: «Θυμόμαστε σήμερα και ο αγώνας μας είναι να μην ξανασυμβεί ποτέ, πουθενά, φασισμός και ναζισμός».
Με το άρθρο 4 παράγραφος 1 του Ν. 2703/1999 (ΦΕΚ 72/Α/08-04-1999) η 9η Μαΐου, ημέρα λήξης του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, καθιερώθηκε ως ημέρα πανελλαδικού εορτασμού των Εθνικών Αγώνων και της Εθνικής Αντίστασης 1941-1944 κατά του ναζισμού και του φασισμού.
Για την έμπρακτη απόδοση της οφειλόμενης, από το έθνος, τιμής προς τους πολεμιστές, τους αγωνιστές, τους νεκρούς και τα θύματα του ιερού αγώνα και της Εθνικής Αντίστασης 1941-1944 του ελληνικού λαού εναντίον των εχθρικών στρατευμάτων κατοχής, οι εκδηλώσεις εορτασμού σε ολόκληρη τη διοικητική Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας περιλαμβάνουν, επίσης, γενικό σημαιοστολισμό (από τις 8 π.μ. έως τη δύση του ήλιου) και φωταγώγηση όλων των καταστημάτων του δημοσίου, των Ο.Τ.Α, των καταστημάτων των Ν.Π.Δ.Δ. και των τραπεζών (από τη δύση του ήλιου της 9ης Μαΐου, έως τις πρωινές ώρες της επόμενης ημέρας).
Εκδήλωση τιμής και μνήμης πραγματοποιήθηκε ταυτόχρονα και στον ρωσικό τομέα των συμμαχικών κοιμητηρίων, παρουσία του γενικού προξένου της Ρωσίας στη Θεσσαλονίκη, Β. Β. Brednev για την Ημέρα της Νίκης και την επέτειο λήξης του Β’ ΠΠ.
Στην εκδήλωση κατέθεσαν στεφάνια και λουλούδια εκπρόσωποι οργανώσεων και ενώσεων Ρώσων της πόλης, στο μνημείο των Ρώσων στρατιωτών στο συμμαχικό κοιμητήριο Ζέιτενλικ, όπου έχουν ταφεί -μεταξύ άλλων- και «δέκα σοβιετικοί παρτιζάνοι, αγωνιστές του ελληνικού αντιφασιστικού, αντιστασιακού κινήματος», κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Ρώσοι που διαμένουν στη Θεσσαλονίκη θα συγκεντρωθούν στις πέντε το απόγευμα, με αφορμή την επέτειο λήξης του Β’ ΠΠ, στον Λευκό Πύργο και στις επτά το απόγευμα θα παρακολουθήσουν συναυλία, στο θέατρο «Αθήναιον», με τραγούδια της αντιφασιστικής νίκης.