Είναι πολλές οι φορές, που ενώ διαβάζουμε και ενημερωνόμαστε για το πώς θα πρέπει να είναι η διατροφή μας, τι πρέπει να περιλαμβάνει, τι να αποφεύγουμε, τι συνδυασμούς πρέπει να κάνουμε μεταξύ των θρεπτικών συστατικών, πότε και πόσο να τρώμε κατά τη διάρκεια της ημέρας, παρ’ όλα αυτά είναι επίσης πολύ πιθανό να αντιμετωπίσουμε τον κίνδυνο της τροφικής δηλητηρίασης από τροφές οι οποίες περιέχουν βακτήρια, ιούς και παράσιτα, τα οποία δυστυχώς στις μέρες μας υπάρχουν σε μεγάλο αριθμό τροφών τις οποίες καταναλώνουμε.
Τα βακτήρια, οι ιοί και τα παράσιτα συνεχώς ανακυκλώνονται διαμέσου του περιβάλλοντος, στο εντερικό σύστημα των ανθρώπων και των ζώων και μπορεί να μεταφερθούν από τον ένα άνθρωπο στον άλλο.
Αλλά, ας αναλύσουμε ένα-ένα τα είδη των πιο βασικών ενόχων:
Σαλμονέλα
Αυτό το βακτήριο κυκλοφορεί στο εσωτερικό σύστημα των ανθρώπων και των ζώων και μπορούμε να το βρούμε συχνά στα ωμά και μη μαγειρευμένα φαγητά, όπως τα αυγά, τα πουλερικά, τα κρέατα και το μη παστεριωμένο γάλα.
Η σαλμονέλα σκοτώνεται με το μαγείρεμα (βράσιμο, ψήσιμο, τηγάνισμα). Τα συμπτώματα που προκαλεί περιλαμβάνουν διάρροια, γενική αδιαθεσία, πυρετό, πονοκέφαλο που διαρκούν από 3-5 ημέρες.
Ε-Coli0157: Η7
Αυτό είναι ένα πολύ κοινό βακτήριο το οποίο βρίσκεται στο περιβάλλον και στο ακάθαρτο νερό. Από τα περισσότερα από χίλια Ε.coli βακτήρια, μόνο το Ε.Collo157:Η7 είναι αυτό απ’το οποίο κινδυνεύουμε.
Μόλις το βακτήριο αυτό μπει στο σύστημά μας, κολλάει στο εσωτερικό τοίχωμα των εντέρων όπου απελευθερώνει τοξίνες οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν κοιλιακές κράμπες, αλλά ακόμη και διάρροια με αίμα. Το βακτήριο αυτό μπορεί να μεταφερθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο και είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο.
Λιστέρια
Το βακτήριο αυτό βρίσκεται στο περιβάλλον και έχει ιδιαίτερη αντοχή στο κρύο. Έτσι, μπορεί να συνεχίσει να πολλαπλασιάζεται ακόμη και μέσα στο ψυγείο. Το ρίσκο της λιστερίωσης μπορεί να μειωθεί διατηρώντας το ψυγείο ιδιαίτερα καθαρό αποφεύγοντας μη παστεριωμένα γάλατα και μαλακά τυριά, πλένοντας τα ωμά λαχανικά πριν το φάγωμα και διατηρώντας τα κρύα φαγητά κρύα και τα ζεστά, ζεστά.
Η λιστερίωση αρχίζει με ελαφριά συμπτώματα γρίπης τα οποία μπορεί να γίνουν εντονότατα έως και ιδιαίτερα επικίνδυνα για την υγεία μας εάν το ανοσοποιητικό μας σύστημα είναι ήδη αδύναμο.
Είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο στα βρέφη, τους ηλικιωμένους και το έμβρυο εάν έχει προσβληθεί η έγκυος μητέρα του.
Καμπυλοβακτήριο
Το βακτήριο αυτό βρίσκεται στο εντερικό σύστημα των ζώων και των ανθρώπων. Παρουσιάζεται στα ωμά και αμαγείρευτα κρέατα, πουλερικά, οστρακοειδή, στο ακάθαρτο νερό και στο μη παστεριωμένο γάλα. Καταστρέφεται πάρα πολύ εύκολα, αλλά μπορούμε να το κολλήσουμε ακόμη και από ζώα που έχουν προσβληθεί. Συνεπώς, είναι θέμα προσωπικής καθαριότητας. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πυρετό, πονοκέφαλο, κοιλιακό πόνο και γενική αδιαθεσία.
Αλλά, ας δούμε τώρα πως ακολουθώντας ορισμένους βασικούς κανόνες μπορούμε να αποφύγουμε τις μολύνσεις απ’ όλους αυτούς τους επικίνδυνους ενόχους.
-Πρέπει να μαγειρεύουμε το φαγητό ιδιαίτερα καλά. Για να δώσω ένα παράδειγμα, το κοτόπουλο, το οποίο είναι ροζ κοντά στα κόκαλα δεν είναι καλά μαγειρεμένο, που σημαίνει ότι μπορεί η σαλμονέλα που ενδεχομένως περιέχει να μην έχει καταστραφεί.
-Μην τρώτε ωμά αυγά ή ακόμα και ελαφριά βρασμένα ή τηγανισμένα. Η σαλμονέλα μπορεί να βρεθεί ακόμα και στα τσόφλια των καλύτερων σε ποιότητα αυγών. Εάν το πουλερικό είναι προσβεβλημένο, το βακτήριο της σαλμονέλας μπορεί να περάσει μέσα στο αυγό ακόμα και πριν σχηματιστεί το τσόφλι!
-Τα μπιφτέκια πρέπει να ψήνονται μέχρι να γίνουν γκρι, ακόμη και στο κέντρο, ενώ τα υγρά (ζουμί) τα οποία τρέχουν, πρέπει να’ ναι καθαρά και όχι αναμειγμένα με αίμα.
-Το φιλέτο μοσχαριού και οποιουδήποτε άλλου είδους φρέσκα φιλέτα, πρέπει να μένουν στο ψυγείο το πολύ δύο μέρες.
-Πριν μαγειρέψετε το κοτόπουλο, καθαρίστε καλά τις πέτσες και ξεπλύνετέ το με άφθονο νερό. Το βακτήριο της σαλμονέλας βρίσκεται σε μεγαλύτερο ποσοστό στην πέτσα των πουλερικών.
-Μην επεξεργάζεστε τα χόρτα, τα λαχανικά και τα φρούτα στον ίδιο πάγκο ή στον ίδιο δίσκο που επεξεργάζεστε τα ωμά κρεατικά οποιασδήποτε μορφής. Από τα υγρά των κρεάτων μπορεί να μεταφερθούν βακτήρια και έτσι τα απόλυτα υγιεινά κατά τα άλλα λαχανικά και φρούτα να αποβούν επιζήμια για την υγεία μας.
-Τρώτε το μαγειρευτό φαγητό αμέσως. Μόλις το ζεστό φαγητό πλησιάσει τη θερμοκρασία του δωματίου, οι πιθανότητες για μόλυνση του φαγητού από βακτήρια, ιούς και παράσιτα είναι πολύ μεγαλύτερες. Και πρέπει να θυμάστε ένα βασικό κανόνα, ότι το κρέας και πουλερικά δεν πρέπει να μένουν σε θερμοκρασία δωματίου περισσότερο από δύο ώρες.
-Μην ταΐζετε απομεινάρια φαγητών τα μωρά. Το ψυγείο και η ψύξη ασφαλώς μειώνει την ανάπτυξη επικίνδυνων μικροοργανισμών αλλά δεν τα σκοτώνει. Ενώ ορισμένα βακτήρια, τα οποία είναι εναπομείναντα, μετά την ψύξη, συνήθως δεν προκαλούν πρόβλημα στους ενήλικες, μπορεί όμως, να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα για τα μωρά.
-Αν και τα βακτήρια της λιστερίας μεγαλώνουν πολύ αργά, μπορεί να διατηρηθούν ακόμη και στις χαμηλές θερμοκρασίες του ψυγείου. Γι’ αυτό οι ηλικιωμένοι, γυναίκες σε ενδιαφέρουσα και βρέφη ή άνθρωποι με αδύνατο ανοσοποιητικό σύστημα πρέπει να μένουν μακριά από μαλακά τυριά, π.χ. φέτα. Σκληρά τυριά, cottage cheese και γιαούρτι δεν παρουσιάζουν αυτό το πρόβλημα, έτσι δεν χρειάζεται να τ’ αποφεύγετε.
-Τα φρέσκα φρούτα και τα λαχανικά τα οποία μπαίνουν στην ίδια τσάντα με τα κρέατα στο σούπερ μάρκετ μπορεί να προσβληθούν από βακτήρια αν ακόμη και λίγα υγρά από το κρέας περάσουν το πακέτο και ακουμπήσουν στα λαχανικά. Γι’ αυτό να είστε σίγουροι ότι βάζετε σε διαφορετικές τσάντες τα φρούτα και τα λαχανικά από τα κρεατικά.
-Τέλος, θυμηθείτε ότι τα βακτήρια και οι ιοί μπορούν να μεταφερθούν από τον ένα άνθρωπο στον άλλο, γι’ αυτό πλένετε καλά τα χέρια σας πριν αρχίσετε την επεξεργασία των φαγητών και αποφεύγετε να πιάνετε τις τροφές εάν έχετε μολυσμένα κοψίματα στα χέρια σας. Το βακτήριο του σταφυλόκοκκου από το κόψιμο στο χέρι μπορεί να μολύνει οποιοδήποτε φαγητό απ’ αυτά που παρασκευάζετε.
Dr. Γιώργος Μουλίνος
B.Sc. Physical Education and Sports Science
B.Sc. Physiotherapy
B.Sc. Nutrition and Dietetics
M.Sc. Sports Nutrition
M.Sc. Sports Medicine
Ph.D. Exercise Physiology
Post Doc Biomedical + Health Sciences
Γραφείο Νέου Κόσμου Κέντρο Ελέγχου Διατροφής
Ηλία Ηλιού 84, Αθήνα
Τηλ. 210 9025700, 210 9025103, 210 9022046
Φαξ. 210 9025464
web: http://www.georgemoulinos.gr/
Facebook Page: https://www.facebook.com/moulinosgeorge/
Instagram Page: https://www.instagram.com/moulinosnutritioncenter/
Γραφείο Κηφισιάς – Ν.Ερυθραίας Πολυ-ιατρείο Iatrology
Βουρνόβα 2 & Τατοΐου, 146 71 Ν. Ερυθραία
Τηλ : 210 8000301
