Η πολυαναμενόμενη συζήτηση για την αναθεώρηση της πολύ αυστηρής νομοθεσίας για τις αμβλώσεις ξεκινά σήμερα στο κοινοβούλιο της Πολωνίας σε ένα πλαίσιο έντασης για το θέμα ακόμη και στο εσωτερικό του κυβερνώντος ευρωπαϊκού συνασπισμού.
Τα οκτώ χρόνια που βρίσκονταν στην εξουσία οι συντηρητικοί εθνικιστές τα δικαιώματα των γυναικών δέχθηκαν μεγάλο πλήγμα στην Πολωνία, με τις αμβλώσεις να απαγορεύονται σχεδόν εντελώς.
Μετά τις βουλευτικές εκλογές του Οκτωβρίου ανήλθε στην εξουσία μια φιλοευρωπαϊκή συμμαχία, κυρίως χάρη στην υπόσχεσή της να αποκαταστήσει τα αναπαραγωγικά δικαιώματα των γυναικών, ανάμεσά τους και το δικαίωμα στην άμβλωση.
Αυτή την περίοδο στην Πολωνία οι αμβλώσεις επιτρέπονται μόνο στις περιπτώσεις βιασμού ή αιμομιξίας ή αν απειλείται άμεσα η υγεία ή η ζωή της μητέρας.
Παρά τις προεκλογικές δεσμεύσεις, τα νομοσχέδια για την αναθεώρηση των νόμων αυτών παραμένουν μπλοκαρισμένα στο κοινοβούλιο, προκαλώντας την οργή και την αγανάκτηση πολλών γυναικών και ομάδων προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Μια πρώτη συζήτηση έξι ωρών αναμένεται να ξεκινήσει σήμερα το απόγευμα.
«Οι πολιτικοί είναι αυτοί που μας στέρησαν τα αναπαραγωγικά μας δικαιώματα, οπότε έχει έρθει η ώρα να μας τα δώσουν πίσω», δήλωσε η Κριστίνα Κατσπούρα, διευθύντρια της μη κυβερνητικής οργάνωσης Ομοσπονδία για τις Γυναίκες και τον Οικογενειακό Προγραμματισμό.
Η Πολιτική Συμμαχία (KO), το κόμμα του Πολωνού πρωθυπουργού Ντόναλντ Τουσκ, παρουσίασε νομοσχέδιο που έχει στόχο να νομιμοποιήσει την άμβλωση ως την 12η εβδομάδα της κύησης και ακόμη τρία που έχουν προτείνει τα άλλα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού.
«Μίνι επανάσταση»
Ωστόσο, αβέβαιη είναι η έκβαση της πρώτη αυτής συζήτησης, κυρίως το αν τα τέσσερα νομοσχέδια θα καταφέρουν να συγκεντρώσουν την απαραίτητη στήριξη ώστε να εγκριθούν σε πρώτη ανάγνωση, μια ψηφοφορία που είναι προγραμματισμένη για αύριο Παρασκευή.
«Νομοσχέδια με αντίστοιχο περιεχόμενο έχουν συζητηθεί στο κοινοβούλιο επανειλημμένα τα προηγούμενα τριάντα χρόνια (…) κανένα από αυτά δεν κατάφερε να εγκριθεί», υπενθυμίζει η Κατσπούρα.
Ένα πράσινο φως αύριο «θα αποτελέσει θετική αλλαγή και πιθανόν μια μίνι επανάσταση», τονίζει.
Ο Τουσκ εξέφρασε την «ελπίδα» οι βουλευτές του κυβερνητικού συνασπισμού να επιτρέψουν στα νομοσχέδια να περάσουν το πρώτο εμπόδιο. «Υπάρχουν πολλές ενδείξεις ότι αυτό θα συμβεί», δήλωσε ο ίδιος στους δημοσιογράφους την Τρίτη.
Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας όμως είναι κάθε άλλο από σίγουρο.
Οι βουλευτές του συντηρητικού κόμματος PSL, που συμμετέχει στον κυβερνητικό συνασπισμό, έχουν εκφράσει αμφιβολίες για τη χαλάρωση της νομοθεσίας που αφορά τις αμβλώσεις και κάποιοι από αυτούς έχουν ανακοινώσει ότι δεν θα στηρίξουν τα υπό συζήτηση νομοσχέδια.
Παράκαμψη του βέτο
Στην Πολωνία απαγορεύεται κάποιος να βοηθήσει μία γυναίκα να κάνει άμβλωση και όσοι γιατροί ή ακτιβιστές το πράττουν, κινδυνεύουν με φυλάκιση.
Πέρυσι η ακτιβίστρια Ζιστίνα Βιντρζίνσκα κρίθηκε ένοχη επειδή έδωσε χάπια που προκαλούν άμβλωση σε έγκυο και καταδικάστηκε σε κοινωνική εργασία.
Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση της Opinia 24, το 50% των Πολωνών τάσσεται υπέρ της χαλάρωσης της νομοθεσίας για την άμβλωση, ενώ το 41% δήλωσε ότι δεν θα ήθελαν να αλλάξει η υφιστάμενη νομοθεσία.
Αν το κοινοβούλιο ψηφίσει τις μεταρρυθμίσεις, αυτές θα χρειαστεί να λάβουν την έγκριση του Πολωνού προέδρου Αντρέι Ντούντα, συμμάχου του εθνικιστικού κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS), που βρισκόταν στην εξουσία επί οκτώ χρόνια, και πιστού καθολικού.
Τον Μάρτιο ο Ντούντα άσκησε βέτο στη νομοθεσία για την έκτακτη αντισύλληψη, η οποία μέχρι πρότινος ήταν διαθέσιμη μόνο με συνταγή γιατρού, για τις γυναίκες από την ηλικία των 15 ετών. Επικαλέστηκε την επιθυμία του «να σεβαστεί τα συνταγματικά δικαιώματα και τους κανόνες προστασίας της υγείας των παιδιών».
Η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα παρακάμψει το βέτο επιτρέποντας στα φαρμακεία να συνταγογραφούν τα ίδια το χάπι της επόμενης ημέρας.
